Το κείμενο αυτό χρονολογείται εύκολα χάρη στην αναφορά του στον βασιλιά Μαλίχο του ναβατηνού αραμαϊκού βασιλείου Ρέκεμ (Πέτρα στην Ιορδανία). Τοποθετείται λοιπόν στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Νέρωνα. Ως κείμενο δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο: στην πρόσφατη (1994) νεοελληνική έκδοση του κείμενου (με τεράστιο ιστορικό υπομνηματισμό από τον Έλληνα ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη) η μετάφραση πιάνει 22 σελίδες.
Ο συγγραφέας του κειμένου ήταν ένας Αλεξανδρινός Αιγύπτιος έμπορος και καπετάνιος που συχνά ταξίδευε στα μέρη που περιγράφει στο κείμενό του. Αυτό, το καταλαβαίνουμε και επειδή το χρονολογικό σύστημα που επικαλείται ήταν το αρχαίο αιγυπτιακό και επειδή στα αρχαία ελληνικά του εντοπίζονται αρκετά λάθη. Έγραψε το κείμενό του στα αρχαία ελληνικά για να έχει αυτό ευρύτερη χρήση χάρη στα αντίγραφα στα οποία θα κυκλοφοούσε και τα οποία θα αγοράζονταν από ελληνόγλωσσους εμπόρους και καπετάνιους των οποίων η ζωή ήταν συνυφασμένη με την ναυσιπλοΐα και το εμπόριο στις περιοχές που αναφέρονται στο κείμενο. Επίσης, υπήρχαν αρκετές ελληνόφωνες κοινότητες σε πολλά λιμάνια κι εμπορεία της ευρύτερης περιοχής, όπως στην Πτολεμαΐδα Θηρών (σύχγρονο Σουάκιν στα παράλια του Σουδάν) και στην Διοσκουρίδου Νήσον (σύγχρονη Σοκότρα).
Το σχετικά μικρό κείμενο είναι βασικά ένας οδηγός προς ναυτιλλομένους. Περιλαμβάνει διαδοχικά τα λιμάνια και τα εμπορεία προς τα οποία έπλεαν και, παραθέτοντας όλα αυτά, δείχνει ολόκληρο το δίκτυο εμπορικών ανταλλαγών και ναυσιπλοΐας ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Κίνα. Παρέχονται πληροφορίες για το πότε έπλεαν προς ορισμένες περιοχές, έτσι ώστε να εκμεταλλεύονται τους ούριους ανέμους και τα διάφορα καιρικά φαινόμενα που επικρατούν στις περιοχές στις οποίες αναφέρεται το κείμενο. Απαριθμούνται λεπτομερειακά όλα τα κατά τόπους εμπορεύματα τα οποία εισάγονταν και εξάγονταν. Και πάνω σε αυτή την βάση, ο ανώνυμος συγγραφέας (που μεταγενέστεροι αντιγραφείς χειρογράφων στα χριστιανικά μοναστήρια τον είχαν λαθεμένα ταυτίσει με τον Αρριανό) προσθέτει επιπλέον στοιχεία για την τοπική εξουσία των βασιλέων (μοναρχία) ή των γερόντων (δημοκρατία), για χερσαίους δρόμους εμπορίου προς τα ενδότερα των κατά τόπους παραλίων, και για διάφορες τοπικές δοξασίες, παραδόσεις ή συνήθειες.
Για τον κάθε σύγχρονο αναγνώστη, ο ίδιος ο τίτλος αποτελεί μια πρωτοφανή …. ‘απάτη’! Αυτό ισχύει επειδή ό,τι ονόμαζαν στα ρωμαϊκά χρόνια ‘Ερυθρά Θάλασσα’, δεν είναι αυτό που εμείς σήμερα αποκαλούμε Ερυθρά Θάλασσα. Αυτό το σημείο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Σήμερα, εμείς ονομάζουμε Ερυθρά Θάλασσα (σε όλες τις γλώσσες) τον υδάτινο όγκο ο οποίος περιορίζεται ανάμεσα στο Σουέζ και τα Στενά Μπαμπ αλ Μάντεμπ ανάμεσα στο Τζιμπουτί και την Υεμένη. Σύμφωνα με αυτόν τον όρο, παράλια στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν μόνον οι εξής χώρες: Αίγυπτος, Σουδάν, Ερυθραία και Τζιμπουτί – από αφρικανικής πλευράς, δηλαδή στα δυτικά της Ερυθράς Θαλάσσης – και Υεμένη, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία και Παλαιστίνη (υπό ισραηλινή κατοχή) – από ασιατικής πλευράς, δηλαδή στα ανατολικά της Ερυθράς Θαλάσσης.
Μόνο που ό,τι εμείς αποκαλούμε Ερυθρά Θάλασσα είναι ένα πολύ μικρό τμήμα του τι ονόμαζαν ‘Ερυθρά Θάλασσα’ κατά την Αρχαιότητα.
Πριν από τα νεώτερα χρόνια και την τότε εξάπλωση των Ευρωπαίων αποικιοκρατών και διαστρεβλωτών της Ιστορίας, Ερυθρά Θάλασσα (Mare Rubrum στα λατινικά) σήμαινε τον θαλάσσιο όγκο των εξής περιοχών:
α. το τι σήμερα ονομάζουμε Ερυθρά Θάλασσα,
β. τον Περσικό Κόλπο,
γ. τον ‘Ινδικό’ Ωκεανό,
δ. τις θάλασσες της Νοτιοανατολικής Ασίας και Ινδονησίας, και
ε. τις θάλασσες ανοικτά των παραλίων της Κίνας.
Με άλλα λόγια, για τους αρχαίους λαούς, για τους οποίους δεν υπήρχε το ψέμμα του τάχα ‘Ινδικού’ Ωκεανού,
α. όλα τα ανατολικά αφρικανικά παράλια νότια μέχρι την Μοζαμβίκη (που ήταν ήδη γνωστή χάρη στο εμπόριο και την ναυσιπλοΐα),
β. όλα τα παράλια της Υεμένης, του Χαντραμάουντ, του Ομάν και της αραβικής χερσονήσου γενικώτερα (είτε τα δυτικά είτε τα ανατολικά),
γ. όλα τα παράλια των συγχρόνων κρατών Ιράν και Πακιστάν,
δ. όλα τα παράλια του ψευτο-κράτους και ψευτο-έθνους ‘Ινδία’ (σε όλες τις αρχαίες γλώσσες, ‘Ινδία’ είναι μόνον μια μικρή έκταση γύρω απο τον ρου του Ινδικού Ωκεανού)
ε. όλα τα παράλια των κρατών: Μυανμάρ, Ταϋλάνδη (Σιάμ), Μαλαισία, Ινδονησία, Καμπότζη, Βιετνάμ, Φιλιππίνες και Κίνα
περιβρέχονταν από την ‘Ερυθρά Θάλασσα’.
Και γι’ αυτό και ο ανώνμυμος Αλεξανδρινός Αιγύπτιος καπετάνιος και έμπορος που συνέγραψε αυτό το κείμενο για την ναυσιπλοΐα και το εμπόριο στα παράλια όλων αυτών των περιοχών ονόμασε το κείμενό του ‘Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης’.
Και βεβαίως δεν ήταν ο πρώτος! Τριακόσια χρόνια νωρίτερα, κατά τον 3ο προχριστιανικό αιώνα, ο Αγαθαρχίδης έγραψε ένα πολύ ενδιαφέρον (και πολύ μεγαλύτερο) κείμενο ‘Περί της Ερυθράς Θαλάσσης’, στο οποίο μάλιστα κατέγραψε και τους λόγους για τους οποίους ο τεράστιος θαλάσσιος όγκος αυτός ονομάζεται έτσι. Αναφέρθηκε λοιπόν σε ένα φυσικό φαινόμενο το οποίο συμβαίνει στις ακτές του Χαντραμάουντ, δηλαδή στα ανατολικά άκρα της σημερινής Νότιας Υεμένης. Επειδή εκεί το χρώμα της θάλασσας παίρνει κόκκινες ανταύγειες το πρωΐ, ονομάστηκε όλος ο θαλάσσιος όγκος ‘Ερυθρά Θάλασσα’.
Με άλλα λόγια, η αιτία, για την οποία ονομάστηκε, κατά την Αρχαιότητα, Ερυθρά Θάλασσα ο θαλάσσιος όγκος πέρα από τα νότια παράλια της Ασίας και τα ανατολικά παραλίων της Αφρικής, είναι ένα περαστατικό το οποίο συνέβαινε στην θάλασσα που κακώς εμείς σήμερα ονομάζουμε ‘Ινδικό’ Ωκεανό.
Το κείμενο του Περίπλου της Ερυθράς Θαλάσσης στα αρχικά τμήματά του διαλαμβάνει βασικά δύο ‘δρομολόγια’, αν και αυτά συχνά-πυκνά διαπλέκονταν:
1. Ναυσιπλοΐα από την Αρσινόη (: το σημερινό Σουέζ) κατά μήκος των ανατολικών αφρικανικών ακτών μέχρι το Κέρας της Αφρικής (‘Ακρωτήριο Αρωμάτων’) και πέρα νοτιώτερα μέχρι τα Ραπτά, ένα εμπορείο και λιμάνι που ταυτίζεται με το σημερινό Νταρεσαλάαμ στις ακτές της Τανζανίας
και
2. Ναυσιπλοΐα από την Αρσινόη (: το σημερινό Σουέζ)
α) κατά μήκος των δυτικών ακτών της αραβικής χερσονήσου μέχρι την Λευκή Κώμη (όπου υπήρχε ρωμαϊκό στρατόπεδο και φρουρά λόγω των καλών σχέσεων της Ρώμης με το αραμαϊκό βασίλειο των Ναβατηνών το οποίο έλεγχε τις σημερινές εκτάσεις της Ιορδανίας και της ΒΔ Σαουδικής Αραβία),
β) στην συνέχεια, διάπλους της Ερυθράς Θαλάσσης μακριά από τις ακτές των βαρβάρων Αράβων μέχρι τα νησιά Φαρασάν (Κατακεκαυμένη Νήσος),
γ) περίπλους των ακτών της Υεμένης, του Χαντραμάουντ και του Ομάν μέχρι τα Στενά του Ορμούζ,
δ) περίπλους των ακτών του Ιράν, του Πακιστάν και της δυτικής Ινδίας μέχρι το ακρωτήριο Κομορίν και την Σρι Λάνκα (Ταπροβάνη ή και Παλαισιμούνδου)
ε) περίπλους των ακτών της ανατολικής Ινδίας μέχρι την ‘Χρυσή’, όνομα με το οποίο αποκαλούνταν συγκεφαλαιωτικά η Ινδοκίνα κι η Ινδονησία, και
στ) άφιξη των εμπορικών σκαφών στα παράλια της Κίνας.
Σε όλο το παραπάνω σχεδιάγραμμα προστίθενται και δύο επιπλέον δρομολόγια, τα οποία αποδεικνύουν τέλεια γνώση των ετησίων ανέμων των τροπικών ζωνών (δηλαδή των μουσώνων) και της τότε φοράς των ανέμων εκ μέρους των τότε θαλασσοπόρων:
Ι) Είτε κάποιος είχε περιπλεύσει τα αφρικανικά παράλια μέχρι το Ρας Ασίιρ (όπως αποκαλούν σήμερα οι Σομαλοί το Κέρας της Αφρικής), ακολουθώντας το παραπάνω δρομολόγιο 1, είτε κάποιος είχε πλεύσει μέχρι το σημερινό Άντεν (Ευδαίμων Αραβία στα αρχαία ελληνικά) από τα ανοικτά των σημερινών σαουδαραβικών ακτών κι έπειτα κατά μήκος των υεμενικών παραλίων σε κοντινή απόσταση από τις ακτές, ακολουθώνας το παραπάνω δρομολόγιο 2 (2α – 2γ), …..
… στην περίοδο των μουσώνων μπορούσε από τον Κόλπο του Άντεν και το Κέρας της Αφρικής να διαπλεύσει κατ’ ευθείαν προς τα δυτικά παράλια της ‘Ινδίας’ (κατ’ ουσίαν του Ντεκάν), δηλαδή την ακτή του Μαλαμπάρ. Έτσι, η ναυσιπλοΐα γινόταν πολύ συντομώτερη και αποπλέοντας από την Αρσινόη (Σουέζ) κάποιος χρειαζόταν πολύ λιγώτερο χρόνο για να φτάσει στην ακτή του Μαλαμπάρ παρά στα σημερινά παράλια της Τανζανίας. Αλλά – επαναλαμβάνω – αυτό δεν συνέβαινε παρά μόνον στην περίοδο των μουσώνων. Η ναυσιπλοΐα στην ευρύτερη περιοχή περιλάμβανε ως εκ τούτου και διαστήματα μακράς παραμονής σε λιμάνια και εμπορεία, καθώς οι καπετάνιοι περίμεναν τον κατάλληλο καιρό για να σαλπάρουν.
ΙΙ) Τέλος, τα ανατολικά αφρικανικά παράλια δεν ήταν σημαντικός τόπος μόνον για το εμπόριο προϊόντων από και προς την περιοχή εκείνη. Ήταν επίσης πολύ σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο εμπορίου από την Ινδονησία (‘Χρυσή’). Πλέοντας πάνω σε μικρά, ‘ραπτά’ σκάφη, τα οποία χάρη στην σωστή γνώση των ούριων ανέμων και των νυκτερινών αστερισμών έπλεαν με τεράστιες ταχύτητες, Ινδονήσιοι έφερναν στα Ραπτά (: Νταρεσαλάαμ) τα προϊόντα τους κι οι Υεμενίτες και Αλεξανδρινοί καπετάνιοι κι έμποροι δεν χρειάζονταν να ταξιδέψουν παραπέρα. Τα αγόραζαν εκεί και τα διοχέτευαν αντίστοιχα στην Υεμένη, την Αραβία, την Μεσοποταμία, το Ιράν και την Κεντρική Ασία (οι Υεμενίτες) ή την Μερόη (: αρχαία Αιθιοπία, δηλαδή το σημερινό Σουδάν), την Αίγυπτο, την Μεσόγειο και την Ρώμη (οι Αλεξανδρινοί).
Το τότε λιμάνι και εμπορείο στο σύγχρονο Νταρεσαλάαμ της Τανζανίας είχε ονομαστεί Ραπτά από τα ραπτά πλοιάρια που έρχονταν από την Χρυσή (Ινδονησία) και που Αλεξανδρινοί κι Υεμενίτες συναντούσαν μόνον εκεί κι όχι βορειώτερα. Η απόσταση που διάνυαν αυτά τα μικρά σκάφη ήταν περίπου 7000 χμ!
Το αρχαίο εμπόριο και η ναυσιπλοΐα τύχαιναν κρατικής προστασίας από τα διάφορα βασίλεια της εποχής αλλά βασικά ήταν θέμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας, εμπορικού κέρδους, και γενικώτερα του τι σήμερα ονομάζουμε ‘οικονομία της αγοράς’.
Κεντρική θέση στο όλο εμπόριο μεταξύ Ρωμαϊκής Αιγύπτου, Ανατολικής Αφρικής, και Κίνας κατέχουν το λιβάνι, η σμύρνα και εν γένει όλα τα προϊόντα που αποκαλούνταν ‘αρώματα’ (: λιβανωτοί). Το ίδιο το Κέρας της Αφρικής ονομαζόταν Αρώματα, επειδή κοντά στο ακρωτήριο Ρας Ασίιρ (Cape Guardafui κατά τους νεώτερους δυτικούς καπετάνιους) υπήρχαν τεράστιες εκτάσεις με λιβανόδενδρα. Σήμερα ακόμη η Σομαλία είναι από τις πιο σημαντικές χώρες παραγωγής λιβανιού, σμύρνας και άλλων παρεμφερών προϊόντων. Ακόμη περισσότερο, το αρχαίο υεμενικό βασίλειο του Χαντραμάουντ ονομαζόταν στα αρχαία ελληνικά ‘Λιβανωτοφόρος Χώρα’. Ο Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης προσφέρει πολλές λεπτομέρειες για τα θέματα αυτά.
Ο Έλληνας ανατολιστής καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης δημοσιεύοντας το αρχαίο ελληνικό κείμενο σε μία μνημειώδη έκδοση (1994) με μεγάλο πρόλογο, τεράστια εισαγωγή κι απίστευτο αριθμό σημειώσεων, παρουσιάζει τις κατά τόπους εξουσίες και βασίλεια που πριν από σχεδόν 2000 χρόνια είχαν αποτελέσει τους στυλοβάτες των κατά ξηράν, έρημον και θάλασσαν Δρόμων του Μεταξιού, των Μπαχαρικών και Λιβανωτών. Ο πρόλογος του συγκεκριμένου βιβλίου περιλαμβάνει μια σειρά από ιστοριογραφικά θέματα και δίνει μια σύντομη αλλά πλήρη και ανάγλυφη εικόνα της Αφρικής, της Ασίας, και της Ευρώπης των χρόνων του Νέρωνα. Τον αναδημοσιεύω ολόκληρο στο τέλος της παρούσας ανάρτησης.
Με το παρακάτω βίντεο μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για το πως διεξάγεται σήμερα το εμπόριο λιβανωτών στο Ομάν και την Υεμένη. Είναι μια παραγωγή του BBC (2009) που δεν προσφέρει ολική εικόνα της κατάστασης αλλά δίνει αρκετά σωστά τα πλαίσια μέσα στα οποία διεξάγεται το συγκεκριμένο εμπόριο στις δυο χώρες αυτές. Στο μέλλον θα ανεβάσω και τα άλλα τρία βίντεο που πρόβαλε το αγγλικό τηλεοπτικό κανάλι για το ίδιο θέμα στην Σαουδική Αραβία, την Συρο-Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Άλλες σημαντικές χώρες για την παραγωγή λιβανιού και σμύρνας είναι η Σομαλία (όπως προανέφερα), η Ερυθραία, το Σουδάν και το Πακιστάν (κυρίως οι νότιες επαρχίες του, δηλαδή το Μπαλουτσιστάν, η αρχαία Γεδρωσία).
Ладанные деревья в оазисе Вади-Дауках и руины оазиса Шист-Вубар, через который проходил караванный путь, а также порты Хор-Рори и Аль-Балид, являются живым свидетельством торговли ладаном, процветавшей в этом регионе многие столетия. Ладан являлся одним из важнейших товаров в античном мире и в эпоху средневековья.
Данные археологические памятники Омана являются отражением периода производства и торговли ладаном – одним из главных предметов роскоши в античной торговле от Средиземноморья и Красного моря до Месопотамии, Индии и Китая. Эти памятники представляют собой выдающееся свидетельство процветающей цивилизации в Южной Аравии от неолита до позднего исламского периода. Оазис Шишр и порты Хор-Рори и Аль-Балид являются превосходными примерами средневековых укреплённых поселений в регионе Персидского залива.
Когда на побережье Оманского залива (читай – в столичном Маскате) стоит нестерпимая летняя жара, то тогда большинство населения города пытается спастись от нее в горах Джебель-Ахдар. Температурная разница между двумя регионами тут весьма существенна. В долине раскаленное 40-градусное пекло, а в горах – всегда на 20 градусов меньше, с краткими утренними туманами и ночной прохладой.
Мы проедем по старинному караванному пути «Тропе ладана» (взят под охрану ЮНЕСКО), который на протяжении 50 веков (упоминается с III тысячелетия до нашей эры) был главной торговой артерией полуострова. Ладан – ароматическая смола, выделяемая ладанными деревьями, многие века была единственным источником доходов местного населения, живущего в аравийской пустыне. Ладанные деревья обладают уникальной особенностью: их глубокие корни впитывают содержащиеся в почве нефтепродукты, которые потом выпотеваются на стволе в виде ароматических смоляных образований.
Считалось, что дым от ладана предохраняет от инфекций и обеззараживает, поэтому он активно использовался в медицине. Согласно Библии, ладан был одним из 3 даров, которые волхвы преподнесли Божьему Сыну. Эта драгоценная ароматическая смола настолько высоко ценилась в прежние времена, что ее стоимость оценивалась буквально на вес золота.
Oman, Yemen and Saudi Arabia – The Frankincense Trail
Episode 1 of 4
Series in which intrepid presenter Kate Humble follows the ancient frankincense trade route of Arabia across the amazing modern world of the Middle East. Kate’s journey along the 2,000-mile trail that first connected the Arab world with the West takes her on a quest that’s steeped in history, searing with desert heat, and full of characters and adventure.
For 3,000 years before the birth of Christ, frankincense was more valuable than gold. Its sweet smelling aromatic smoke was treasured by Pharaohs and Caesars, and their insatiable demand for frankincense created a trade route from the southern coast of Oman to the Holy Lands. Vast camel caravans carried thousands of tons of frankincense over tribal lands constituting the modern-day Middle East. Following the trail, Kate finds modernity coexisting with ancient traditions as she discovers what it means to be a Western woman in Arabia.
Kate begins her epic journey following high in the hills of southern Oman. With her own supply of the precious resin, she walks with the Al Mahri tribe – the descendants of the ancient traders – and their 300 camels along the original trail through the scorching Empty Quarter desert. Crossing into Yemen, Kate arrives at the world’s first skyscraper city, where her frankincense is used at the ritual blessing of a newborn baby. From the modern frankincense trade capital of Aden to an incredible camel-jumping contest, Kate journeys north and enters the mysterious Kingdom of Saudi Arabia.
Ομάν, Υεμένη και Σαουδική Αραβία – Στα ίχνη του Λιβανιού
Περισσότερα:
Η εμπορική αξία του λιβανιού, κατά τα αρχαία χρόνια, ισούταν με αυτή του χρυσού και για τον λόγο αυτό η χρήση του γινόταν με φειδώ. Το λιβάνι στην λατρευτική ζωή των αρχαίων δεν αποτελούσε αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης του ιερατείου, αλλά μπορούσε ο κάθε απλός πολίτης να προσφέρει θυμίαμα σε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας σε καθορισμένους βωμούς. Στα αρχαία συγγράμματα διαβάζουμε ότι ακόμα και οι στρατηγοί συνήθιζαν πριν την μάχη να προσφέρουν θυμίαμα, για να κατευνάσουν τον θεό, αλλά και μετά την μάχη, για να τον ευχαριστήσουν. Η καύση του θυμιάματος γινόταν δίχως προσμίξεις αρωματικών ελαίων, αλλά με ποικιλίες αρωματικών ρητινών, κάθε μια από τις οποίες είχε το δικό της ιδιαίτερο άρωμα. Για το λόγο αυτό συχνά αναμιγνύονταν δύο ή και περισσότερες ποικιλίες.
Ό,τι αποκαλούμε πολύ απλά σήμερα ως Ιστορικούς Δρόμους του Μεταξιού είναι ένα μεγάλο σύμπλεγμα ιστορικών δρόμων κατά ξηράν, έρημον και θάλασσαν από όπου πλείστα όσα εμπορεύματα διοχετεύθηκαν από τα δυτικώτερα προς τα ανατολικώτερα άκρα της επιφάνειας της Γης και αντίστροφα. Οι δρόμοι αυτοί καλύπτουν όλες τις εκτάσεις από τα νότια άκρα της Σιβηρίας μέχρι τα ανατολικά αφρικανικά παράλια και την ζούγκλα της Μαύρης Ηπείρου, έτσι περιλαμβάνοντας την Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα, τον Ινδικό Ωκεανό και την Θάλασσα της Κίνας (Κίτρινη Θάλασσα).
Στα χρόνια της Ύστερης Αρχαιότητας, από τους Αχαιμενιδείς του Ιράν μέχρι την αρχική εξάπλωση του Ισλάμ (539 π.Χ. – 651 π.Χ.), για πρώτη φορά στην Παγκόσμια Ιστορία χάρη στην μεγαλουργηματική γεωστρατηγική ιδιοφυΐα του Δαρείου Α’ του Μέγα συνενώθηκαν σε ένα τεράστιο δίκτυο συγκοινωνιών και μεταφορών πολλοί κατά ξηράν, έρημον και θάλασσαν επί μέρους δρόμοι εμπορίου.
Τότε τα βασικώτερα προϊόντα που διεκινούντο ήταν τα μπαχαρικά και τα λιβανωτά. Η ευκολία, η ασφάλεια, η ταχύτητα και η οργάνωση των συγκοινωνιών και των μεταφορών στα αχαιμενιδικά χρόνια και η απεραντωσύνη του Ιράν διευκόλυναν και το μετάξι να διαδοθεί από την Κίνα αρχικά στο Ιράν και την Μεσοποταμία και αργότερα μέχρι και την Μεσόγειο και την Ρώμη.
Αλλά ήδη 1000 χρόνια πριν από τους Αχαιμενιδείς, ο θαλάσσιος δρόμος που συνέδεε την Αίγυπτο με την Ανατολική Αφρική και τον ευρύτερο κόσμο του Ινδικού Ωκεανού είχε διαμορφωθεί. Η φαραωνική επιγραφή του Ντέιρ αλ Μπάχαρι, στις Δυτικές Θήβες της Αιγύπτου (Λούξορ), διαλαμβάνει διεξοδικά τα πεπραγμένα της αποστολής του αιγυπτιακού στόλου υπό τον Ναύαρχο Νεχεσί στο Πουντ (Σομαλία) την εκεί συνάντηση των Αιγυπτίων με τους Σομαλούς συμμάχους τους, οι οποίοι υπό τον βασιλιά Περεχού τους υποδέχθηκαν με μεγάλες τιμητικές αναφορές για την Αίγυπτο. Ωστόσο, οι Αιγύπτιοι τιμούσαν το Πουντ περισσότερο από όσο οι Πουντίτες την Αίγυπτο. Την ευρύτερη περιοχή του Κέρατος της Αφρικής αποκαλούσαν Τα Νετσέρ, δηλαδή Γη του Θεού.
Το ιστορικό αυτό κείμενο που χρονολογείται γύρω στο 1470 π.Χ. σημειώνει και την απαρχή της Γεωπονίας ως επιστήμης με την αναφερόμενη μεταφορά χώματος του Πουντ στην Αίγυπτο προς βελτίωση των εκεί καλλιεργειών. Το παρακάτω κείμενο, το οποίο οπτικοποίησα σε βίντεο, αποτελεί μια βιβλιοκρισία του βιβλίου της γαλλίδας αιγυπτιολόγου Κριστιάν Ντερός Νομπλεκούρ περί την Χατσεπσούτ και την Αποστολή της στο Πουντ εκ μέρους του παλαιού φοιτητή της, αιγυπτιολόγου, καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη.
Η Αποστολή του Πουντ είναι το παγκοσμίως αρχαιότερο κείμενο σχετικά με την Ιστορία του Ιστορικού Δρόμου των Λιβανωτών, των Μπαχαρικών & του Μεταξιού.
Δείτε το βίντεο:
Αποστολή στο Πουντ: ο Αιγυπτιακός Στόλος της Φαραώ Χατσεπσούτ στη Σομαλία πριν από 3500 Χρόνια
Περισσότερα:
Αναρτώ και πάλι ένα βίντεο που είχα αρχικά ανεβάσει το 2011, οπτικοποιώντας ένα υπέροχο κείμενο του Έλληνα Αιγυπτιολόγου και Ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη το οποίο είχε πρωτοδημοσιευθεί στο περιοδικό CLEO (Κάιρο, 2002). Στο άρθρο του αυτό, ο τότε αρχισυντάκτης και διευθυντής του περιοδικού αυτού είχε κάνει μια βιβλιοκρισία ενός βιβλίου της παλιάς γαλλίδας καθηγήτριάς του Κριστιάν Ντερός Νομπλεκούρτ αναφορικά με την μεγάλη ναυτική αποστολή την οποία η Φαραώ Χατσεπσούτ, πρώτη βασίλισσα της Παγκόσμιας Ιστορίας, είχε στείλει στο Πουντ (σημερινή Σομαλία νοτίως του Κέρατος της Αφρικής) γύρω στο 1470 π.Χ.
Δείτε το βίντεο:
Hatshepsut and her Expedition to Punt (Somalia) ca. 1470 BCE, by Prof. Shamsaddin Megalommatis
Hatshepsut and her Expedition to Pount, the coast of Somalia
Christiane Desroches-Noblecourt, La Reine Mysterieuse (the Mysterious Queen) Hatshepsout, Pygmalion, Paris, 2002, 504p.
A book review by Prof. Dr. Muhammad Shamsaddin Megalommatis
The last book of the famous French Egyptologist Christiane Desroches Noblecourt is dedicated to a not yet very well known royal person of the Pharaonic times: Maatkare Hatshepsut, the First Queen of the World History. The importance of Hatshepsut lies above all in the fact that, referring to her, we use the term “queen” not in the simple sense “wife to a Pharaoh”, but in the significance of the sole and indisputable ruler of the country. In that way, Hatshepsut has truly been the first female ruler all over the World! Daughter to Thutmosis I, wife to Thutmosis II and aunt to Thutmosis III, Maatkare Hatshepsut prevented the latter from becoming a fully exercising his tasks Pharaoh, and ruled in his stead for about 20 years, 1479 – 1457 according to the recent studies of Desroches-Noblecourt (p.8 – 10).
Christiane Desroches-Noblecourt is an almost mythical figure of today’s Egyptology; General Conservator at the Egyptian Antiquities Department of the Louvre Museum for many long years, professor at the famous Ecole du Louvre, research fellow at the Institut Francais d’ Archeologie Orientale du Caire already before the World War II, she was the real soul of the great UNESCO campaign “Sauvetage de Nubie”. The campaign was carried out in the late 50s, in the 60s and the 70s and helped in preserving (and transporting elsewhere) numerous temples of Nubia (in Egypt and the Sudan), which would have been lost forever under the waters of the lake behind the High Dam (Sad al Ali) of Aswan. She was the most active scholar in all the stages of the campaign (especially in the two Abu Simbel temples’ transportation to a higher and safer location), and she did not limit herself in the purely scientific work, but participated in the much needed fundraising, in the political and international contacts that would create among numerous heads of state the necessary sensitivity for this big project, as well as in innumerable meetings related to the technical and practical needs of the campaign. Desroches-Noblecourt has been a Commander of the Legion d’ Honneur and Grand Officer of the Order of the Arab Republic of Egypt.
Desroches-Noblecourt sheds much light on various aspects of the Queen’s reign, and helps us unveil Hatshepsut’s most interesting and intriguing events and moments of reign: how she decided to keep the reins of royal power in a world where only men were meant to rule, and usurp the throne rights of her nephew! The importance of a graffito in Nag El Mahatta, Aswan, is stressed in the book and this concerns not only the extraction and transportation of two obelisks, but also the intimate relationship Hatshepsut had with Senenmut, the “Treasurer of the King of Lower Egypt”. Throughout the torrents of her reign, this story seems to be a long romantic affair of a Queen, who was always politically too weak (because of her sex) to get married with someone of non-Pharaonic origin whom she just loved too much.
Already in the beginning of Hatshepsut’s reign started the erection of her superb temple at Deir el Bahari that was called Djeser Djeserou, the Marvel of the Marvels! But it took seven entire years for Hatshepsut to convince the great noble men, the high priests and the army that she was able to rule and that being just the regent of her young nephew was not fitting her divine existence! Her enthroning ceremony was corroborated by texts in which Ouret Hekaou, the Great Protector Snake (later called by the Greeks Uraeus), blessed Hatshepsut and accorded her full royal powers and insignia. Yet, in Egyptian Hieroglyphic Hatshepsut, although a woman, was called “king”, as if she was a male ruler! It was very clear that she needed a strong religious and ideological support to reign!
Priests, philosophers and ideologists worked therefore hard in this direction and they elaborated an unprecedented theoretical text that we can read on the northern (narrow) wall of the southern half (at the left side of the ramp) of the Second Terrace of the Temple of Deir el Bahari, the Djeser Djeserou. The text advances the theory of Theogamy, according to which Hatshepsut was direct daughter to Amun, the Supreme God of Thebes of Egypt! In that text, for the first time in the History of Egypt, we find the concept and the narration of a sexual intercourse between a God and a human. According to the text, Amun visited in her palatial room, Ahmes, who was mother to Hatshepsut and queen to Thutmosis I; “when He approached her, His love run in her flesh, transported by His virility. The palace was inundated by the perfume of God, all the odours coming from Punt”. At the end of the long narrated intercourse, Ahmes pronounced himself the name of the child to come (Hatshepsut) and Amun corroborated the fact, predicting that the female child to come would rule the Two Lands, Upper and Lower Egypt.
The text gives further insight regarding the extraordinary birth of Hatshepsut: her mother, sitting on an archaic throne, takes her out of the womb in the presence of many divine powers and gods. Upon that moment Amun appears to participate in the Holy Nativity.
With such a theoretical support Hatshepsut could rule calm for some time and dedicate herself to what seems to be the most exotic event of her reign: the Expedition to Punt.
Egyptologists have long debated the location of this land; the main interpretations and identification efforts place Punt at a) the (northern and/or eastern) coast of Somalia (this is the prevailing idea), b) the coast of today’s Eritrea (mostly Kitchen) and c) the Kessala area in eastern Sudan and more precisely, the land between Atbara (affluent to the Nile) and Gash, a stream near the mountains of Kessala.
It is important to notice the holy character the Ancient Egyptians always attributed to that faraway land that they also called Ta Netser, the land of the God. The presence of many natural treasures, frankincense, myrrh and other perfume trees, spices, extravagant plants, fruits and animals, plus precious metals and stones, pushed the Egyptians to pay great attention to that area ever since the times of the Old Kingdom (in the 3rd millennium, 700 years before Hatshepsut). The importance of the Expedition lies in the fact that it offers us the first extensive narration of such a commercial and religious activity, plus very interesting pictorial documentation of the land of Punt (again the first in History). Practically speaking, with the Expedition of Punt starts the History of Eastern Africa!
The holy character of Punt gives automatically a religious character to the activities the Egyptians carried out there; a very early administrative structure seems to have already existed, since the Egyptian text makes state of the King and the Queen of Punt, who are depicted along with their people in the contacts they had with the Egyptian fleet. Parehou, the Puntite king, happy of the arrival of the Egyptian fleet, said to admiral Nehesy:
“How did you come here, to this land that the people of Egypt do not know? Did you come from the sky? Did you navigate in the water, or did you cross the land? The Land of God is happy, you walked on that like Ra. Is there not a way to the Land of the Sky, towards Her Majesty (meaning Hatshepsut), since we live out of the breadth that she gives us?” All these expressions let us understand that, according to the Ancient Egyptians, the sky was easily accessible from Punt, which means that they perceived that eastern African coast land as the confines of the world, where only the sky comes very low and the Firmament permits people to move in the lower sky!
A great festival was arranged upon arrival of the mercantile fleet back to Thebes. Along with the numerous transported Punt trees, holy earth from that land was brought to the Egyptian capital (Niout, as they called in Egyptian) in an effort to enhance the quality and the holiness of the local soil. Hatshepsut attended that festival and presented all the treasures of Punt to Amun. The inscription of Deir el Bahari closes with the Solemn Declaration of Amun.
Christiane Desroches-Noblecourt focuses on many other important aspects related to the Egyptian Queen: her family, her relationship with her beloved Senenmut, the use of cryptographs in the commemoration of their love (that could not live in the light of the day), the great and valuable knowledge of Senenmut (in astronomy and in theology), the Egyptian religious architectural symbolism at the times of Hatshepsut, the Great Jubilee (the Sed feast) in the 16th year of her reign, as well as her dream to offer to Amun two golden obelisks (a little bit expensive!) that was never materialized. At the end of the book, the progressive rise of Thutmosis III, his campaign in Sinai and the disappearance of Hatshepsut from the scene are discussed and presented extensively. It is essential here to notice that Thutmosis III, who survived during the 20 years of his aunt’s reign thanks to the support of the Theban priesthood of Karnak, erased Hatshepsut’s name from almost all the monuments it was written!
The re-emergence of Hatshepsut, thanks to modern Egyptology and more precisely thanks to the recent book of Christiane Desroches Noblecourt, is a revenge for the First Queen of the World History and a victory for all the women of the world!
Αναδημοσιεύω εδώ το έκτο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Η Βαν σήμερα είναι μια πρωτεύουσα νομού της νοτιοανατολικής Τουρκίας, στα ανατολικά παράλια της σχεδόν τριγωνικού σχήματος λίμνης Βαν και σε υψόμετρο 1700 μ. Η λίμνη Βαν έχει έκταση περίπου σαν τον νομό Αττικής. Το νερό της είναι αλμυρό και υπάρχει σύνδεση φέρυ μπωτ μεταξύ της Βαν και της Τατβάν, μικρότερης πόλης, στα δυτικά άκρα της λίμνης. Η Βαν αποτελεί την σιδηροδρομική σύνδεση της Σταμπούλ με την Τεχεράνη και ως εκ τούτου κομβικό σημείο της Ανατολικής Τουρκίας. Ο ιστορικά και γεωγραφικά κρισιμώτατος χώρος – πέρασμα από την Ανατολία στο ιρανικό οροπέδιο έχει 4000 χρόνια πολυκύμαντης Ιστορίας ως μεταίχμιο μεταξύ Μεσοποταμίας και Καυκάσου και μεταξύ Ανατολίας και Ιράν – Κεντρικής Ασίας.
Υπό χιττιτική και χουρριτική πολιτισμική επίδραση συστάθηκε στα μισά της 2ης προχριστιανικής χιλιετίας το κράτος Ουραρτού, το οποίο λόγω της πτώσης της Χιττιτικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 13ου προχριστιανικού αιώνα πέρασε στην σφαίρα επιρροής και πολιτισμικής επίδρασης της Ασσυρίας. Ουραρτού είναι η ασσυριακή ονομασία του εν λόγω κράτους. Η λέξη αυτή έχει διαφορετικό φωνηεντισμό αλλά την ίδια σημιτική τρι-συμφωνική ρίζα Ρ-Ρ-Τ με την αρχαία εβραϊκή λέξη Αραράτ. Το εν λόγω όρος, το οποίο δεν είναι σίγουρο ότι ταυτίζεται είτε με το Μεγάλο Αραράτ είτε με το Μικρό Αραράτ, βρισκόταν στην επικράτεια αυτού του κράτους. Τα ουραρταϊκά γράφονταν (υπό ασσυροβαβυλωνιακή επίδραση) με σφηνοειδή συλλαβογράμματα τα οποία έχουν αποκρυπτογραφηθεί. Οι ειδικοί εντοπίζουν πολλές επιδράσεις από τα χουρριτικά (οι Χουρρίτες ήταν ένα έθνος και κράτος της ΒΔ και της Βόρειας Μεσοποταμίας της 2ης προχριστιανικής χιλιετίας) και έντονες σχέσεις με καυκασιανές γλώσσες.
Η ονομασία Ουραρτού – Αραράτ διασώθηκε στα αρχαία ελληνικά αρκετά αλλοιωμένη ως Αλαρόδιοι (το πρώτο Ρ μετατράπηκε σε Λ και το Τ σε Δ). Ωστόσο, καθώς το κράτος των Ουραρτού είχε διαλυθεί και κατακτηθεί από τους Ασσύριους, τους Βαβυλώνιους, τους Μήδους και τους Ιρανούς, το βασίλειο Ουραρτού δεν αναφέρεται σε αρχαίες ελληνικές πηγές, αν και οι ασσυροβαβυλωνιακές ιστορικές πηγές μετριούνται σε χιλιάδες κείμενα (κυρίως των πρώτων αιώνων της 1ης προχριστιανικής χιλιετίας). Ωστόσο, στα αρχαία ελληνικά το έθνος των Ουραρτού συνηθέστερα ονομαζόταν ‘Χάλδοι’ (άσχετο από το Χαλδαίοι), λέξη που κατάγεται από το όνομα του κύριου ουραρταϊκού θεού Χαλντίς (Khaldish).
Οι Ουραρτού δεν ταυτίζονται με τους Αρμένιους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αυτή αργότερα (6ος – 5ος προχριστιανικός αιώνας). Αλλά φαίνεται ότι ήταν σχετικά συγγενικό φύλο. Η Βαν ήταν η πρωτεύουσα του ουραρταϊκού βασιλείου. Στα ουραρταϊκά ονομαζόταν Τουρούσπα (Turushpa). Στα ασσυριακά όμως το όνομα είχε παραφθαρεί σε Τούσπα (Tushpa). Από την ασσυριακή ονομασία προέρχεται η αρχαία ελληνική ονομασία Θωσπίτις που διατηρήθηκε σε χρήση μέχρι και τα αυτοκρατορικά χρόνια της Ρωμανίας.
Στα αρμενικά η πόλη ονομάστηκε Σαμίρα-μάκερτ, δηλαδή ‘πόλη της Σεμίραμης’, καθώς η ασσυριακή πολιτισμική ακτινοβολία επί των Ουραρτού στα χρόνια της Ασσύριας βασίλισσας Σαμού Ραμάτ (τέλη του 9ου προχριστιανικού αιώνα) άφησε έντονες εντυπώσεις και μεγάλες, μεταγενέστερες ιστορικές αναφορές σε πολλά έθνη και πολλές λογοτεχνίες. Το κράτος Ουραρτού προσαρτήθηκε τελικά στην Ασσυρία στα μέσα του 8ου προχριστιανικού αιώνα επί Τεγλατφαλασάρ Γ’ (745-727) που θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους στρατηλάτες όλων των εποχών.
Η Θωσπίτις – Βαν βρισκόταν στα νοτιοδυτικά άκρα του ιστορικού αρμενικού χώρου, ο οποίος ορίζεται βασικά ανάμεσα στις τρεις μεγάλες λίμνες της ευρύτερης περιοχής: Βαν (στην Τουρκία), Ουρουμίγιε (στο ΒΔ Ιράν) και Σεβάν (στην Αρμενία). Όταν δεν βρισκόταν υπό αρμενικό έλεγχο, η Θωσπίτις – Βαν ανήκε άλλοτε στους Ρωμαίους κι άλλοτε στους Ιρανούς (η τρίγλωσση επιγραφή του Ξέρξη Α’ είναι μόνον ένα δείγμα), είτε στα προχριστιανικά, είτε στα χριστιανικά χρόνια. Καθώς ήταν αρκετά πιο ανατολικά από την Μελιτηνή (Μαλάτυα) και την Θεοδοσιόπολη – Ερζερούμ (: η ονομασία σημαίνει ‘Γη των Ρωμιών’ στα αραβικά), η Θωσπίτις – Βαν μετά την αρχική έκρηξη του Ισλάμ βρισκόταν συνήθως στα χέρια του Αβασίδη Χαλίφη της Βαγδάτης, πριν περάσει στην εξουσία των Σελτζούκων και αργότερα των Οθωμανών (μετά το 1514 και την νίκη του Σελίμ Α’ επί του Ισμαήλ Α’, πρώτου Σαφεβίδη σάχη του Ιράν, στο Τσαλντιράν, όχι μακριά από τα βόρεια παράλια της λίμνης Βαν, σήμερα εντός της ιρανικής επικράτειας).
Τέλος, η Βαν καταλήφθηκε από τα ρωσσικά στρατεύματα το 1915 όταν το ανατολικό οθωμανικό μέτωπο κατέρρευσε κι ανακαταλήφθηκε το 1917-1918. Με την υλοποίηση των κινεζικών, ιρανικών, και τουρκικών σχεδίων του Νέου Δρόμου του Μεταξιού, η Βαν θα αναβαθμιστεί σημαντικά, όπως κι η Ταμπρίζ στο ΒΔ Ιράν, ως καίριος κόμβος συγκοινωνιών και μεταφορών.
Θωσπίτις – Βαν, ΝΑ Τουρκία: Έξι Άστρα της Ανατολής, του καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το έκτο κεφάλαιο, το οποίο αφορά την Θωσπίτιν – Βαν βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Με αυτό το βίντεο ολοκληρώνω την παρουσίαση αποσπασμάτων και φωτογραφιών από το εξαιρετικό βιβλίο του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Thospitis – Van (SE Turkey): The Six Stars of the Orient, by Prof. Muhammad Shamsaddin Megalommatis
6. Thospitis / Van The last chapter of the book covers Thospitis, Van as is called the lake city at the easternmost confines of Modern Turkey, not far from the borders with Iran and Iraq. The chapter also relates to the famous Hakkari province, which is superb in terms of natural environment, high and rocky mountains, narrow passages, cold water rivers, great caverns, wild forests and, generally speaking, inhospitable frontier zone.
The chapter actually starts with a very strong and most fascinating, imaginative description, namely a narrative about Assyrian imperial soldiers attending Emperor Assurbanipal’s hunting of and engagement in body combat with lions in what may have been an early November, freezing and glacial morning in a location at Hakkari Province that the Ancient Assyrians called Hubushkia. These are very unusual passages for what is known as Modern Greek literature; the text is full of intriguing archaic words, triggering the outburst of very striking emotions. Later on, Megalommatis mentions his own personal experience and wintertime traveling adventures that he had in the same area; later on, we find references to Prophet Jeremiah’s passing through that area during his long travel from the Holy Land to an island at the Western confines of the world!
The Eighth Campaign of Sargon of Assyria, which was an extraordinary and unprecedented event of great military and cultural importance, the departure of the Assyrians and of the ten tribes of Israel from the lands of the Assyrian Empire, and their way through that area to the Eastern, the Northern and ultimately the Western part of Europe, the Kurdish and the “Assyrian” Aramaic Nestorian presence (notably the Qudshanes Patriarchate), the importance of the area for the Great Powers during World War I, and their involvement in the then terrible local developments cover consequently many pages of this chapter.
Another narrative reflects moments of the final expedition of Heraclius (a campaign that started from Trabzon) against Iran’s Chosroes II (Khusraw Parvez). After a very detailed identification of the locations through which Heraclius’ armies passed, Megalommatis draws the conclusion that even the boldest attempt must have left the area of Hakkari aside; so inhospitable and dangerous it was viewed to be!
A far-reaching personal experience of the author has been intermingled with a historical event that may have happened in this very area during the Sassanid times. Details of the Zaradosht teachings, a balanced system that tried to pull Manicheans back to the Mazdeism and to the Sassanid Court official version of Zoroastrianism, as well as several other crucial points of the Sassanid era are presented through a very fascinating interlocution the author may have had with Ulughash, an Iranian scribe of the days of Varahran II.
Then, various historical and archaeological sites are discussed, namely Hoshap, Cavustepe and other important places of Van Province, always with historical and modern bibliographical references. At the end, the author focuses on Van, which was named Tushpa by the Ancient Assyrians; this city was the capital of the pre-Armenian kingdom of Urartu that developed a great civilization during the first pre-Christian millennium. Urartu represents an important period of the Anatolian History.
Further discussing historical issues pertaining to the wider Van Province, the author takes a clear pro-Ottoman position, criticizing the political errors of the early 20th c. Armenians, who sided with Russia and France and thus betrayed their own country (i.e. the Ottoman Empire). It is only following this act of high treason that the Armenians were duly kicked out from their homes, because they inhabited a militarily sensitive zone nearby the Ottoman front at a moment the Ottoman army was receding to safer locations, following the attack of the Tsarist Russian armies. In their way through Kurdish villages, thousands of Armenians have been slaughtered, but this certainly cannot be called ‘genocide’, because it is not the fault or the crime of the Ottomans, but only the consequence of the way the Armenian populations of the Ottoman Empire became a tool at the hands of an enemy, i. e. Tsarist Russia.
At the very end of the book’s lengthier chapter, we come across the most fascinating passage, namely a conversation that the author seems to have had with a Wise Elder within a enormous pearl at the very bottom of the Thospitis (Van) Lake. The Wise Elder initiated the author into the mysteries of the Universalist and Pacifist Dream of Sammurammat, the famous Assyrian Queen, who is more widely known as Semiramis within the environment of Western literatures after the greecization of her name by Herodotus. At this point, the author comes up with an entire course of History of Religions, involving an entire recapitulation of the Ancient Assyrian Religion, and more particularly of the Sargonid Assyrian Monotheism, as well as an in-depth analysis of the basic symbols of the Assyrian mythology. The author closes the chapter with a reference to the modern Northern European peoples, whom he identifies as the descendants of the Assyrians and the ten tribes of Israel, stating that nowadays the real Orient is located in the Occident! The chapter closes with the mysterious verses: And until the Orient returns to the East, what I liked most in Thospitis, was Hakkari.
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
6. Тоспитис / Ван
Последняя глава книги посвящена тоспиту, который в настоящее время известен как Ван, одноименный с озером в самых восточных границах современной Турции, недалеко от границ с Ираном и Ираком. В главе также рассказывается о знаменитой провинции Хаккари, которая великолепна с точки зрения природной среды, высоких и скалистых гор, узких проходов, рек с холодной водой, великих пещер, диких лесов и, вообще говоря, негостеприимной пограничной зоны.
Глава фактически начинается с очень сильного и самого захватывающего, образного описания, а именно рассказа об ассирийских имперских солдатах, посещающих охоту на львов Императором Ассурбанипалом. Ассирийский монарх вел единоборство со львами. Похоже, это произошло в начале ноября, в морозное и ледниковое утро, где-то в провинции Хаккари, которую древние ассирийцы называли Хубушкия. Эти отрывки очень необычны для того, что известно как новогреческая литература; текст полон интригующих архаичных слов, вызывающих всплеск очень ярких эмоций. Позже, профессор Мегаломматис упоминает о своем личном опыте и приключениях в зимнее время, которые он имел в том же районе; позже мы находим ссылки на то, как Пророк Иеремия проходил через эту область во время его долгого путешествия из Святой Земли на остров в западных границах мира!
Впоследствии несколько тем охватывают многие страницы этой главы:
1) Восьмая кампания Саргона Ассирийского, которая была необычным и беспрецедентным событием, имеющим большое военное и культурное значение,
2) уход ассирийцев и десяти колен Израилевых из земель Ассирийской империи и их путь через эту область к восточной, северной и, наконец, западной части Европы,
3) присутствие курдов и «ассирийских» арамейских несториан (в частности, Патриархии Кочанис / Конак),
4) важность области для великих держав во время Первой мировой войны и их участие в местных ужасных событиях.
Другое повествование отражает моменты последней экспедиции Ираклия (эта кампания началась с Трабзона) против иранского шаха Хосров II (Хосров Парвез). После очень подробного определения мест, через которые прошли армии Ираклия, профессор Мегаломматис делает вывод, что даже самая смелая попытка должна была оставить область Хаккари в стороне; так негостеприимно и опасно, что это считается!
Глубокий личный опыт автора был смешан с историческим событием, которое могло произойти именно в этой области во времена Сасанидов. Детали учений Зарадошта, которые сформировали сбалансированную систему, которая пыталась отвести манихейцев обратно к маздеизму и официальной версии Зороастризма при Сасанидском дворе. Несколько других важных моментов эпохи Сасанидов также представлены здесь. Все эти исторические данные раскрываются с помощью очень интересного собеседования, которое автор мог иметь с Улугашом, иранским писцом времен Варахрана II. Действительно, очень литературный способ преподавать историю!
Затем кратко представлены различные исторические и археологические памятники, а именно Крепость Хошап, Крепость Чавуш-тепе и другие важные места провинции Ван, всегда с историческими и современными библиографическими ссылками. В конце автор фокусируется на Ване, которого древние ассирийцы назвали Тушпа; этот город был столицей доармянского царства Урарту, которое развивало великую цивилизацию в течение первого дохристианского тысячелетия. Урарту представляет важный период истории Анатолии.
Продолжая обсуждение исторических вопросов, относящихся к более широкой провинции Ван, автор занимает четкую проосманскую позицию, критикуя политические ошибки армян в начале 20-го века. Они встали на сторону России и Франции и таким образом предали свою собственную страну (то есть Османскую империю). Только после этой государственной измены армяне были должным образом выгнаны из своих домов, потому что они жили в зоне, которая была чувствительной на военном уровне. Земля армян в Османской империи была расположена рядом с Османским фронтом, когда Османская армия отступала в более безопасные места после нападения царских русских армий. Проезжая через курдские деревни, многие тысячи армян были убиты. Но это, безусловно, нельзя назвать «геноцидом», потому что это не вина и не преступление османской администрации. Исторические события на северо-восточных территориях Османской империи в период 1915-1916 годов были лишь следствием того факта, что армянское население Османской империи стало орудием в руках врага, царской России.
В самом конце главы, которая является более длинной главой книги, мы сталкиваемся с самым захватывающим отрывком, а именно беседой, которую автор, похоже, имел с Мудрым Старейшиной в огромной жемчужине на самом дне озера. Тоспит (Ван). Мудрый старец инициировал автора в «Универсалистской и пацифистской мечте» Саммураммата, знаменитой ассирийской королевы, которая в основном известна как Семирамида в среде западной литературы (после транскрипции ее имени на древнегреческий Геродотом). На этом этапе автор предлагает полный курс Истории Религий, в том числе 1) полный обзор древней ассирийской религии, 2) описание ассирийского монотеизма династии Саргонидов и 3) углубленный анализ ассирийской мифологии. Автор завершает главу ссылкой на современных североевропейских народов, которых он идентифицирует как потомков ассирийцев и десяти колен Израиля. Затем он заявляет, что сегодня настоящий Восток находится на Западе! Глава заканчивается стихами:
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
6. Тоспитис / Ван
Последняя глава книги посвящена тоспиту, который в настоящее время известен как Ван, одноименный с озером в самых восточных границах современной Турции, недалеко от границ с Ираном и Ираком. В главе также рассказывается о знаменитой провинции Хаккари, которая великолепна с точки зрения природной среды, высоких и скалистых гор, узких проходов, рек с холодной водой, великих пещер, диких лесов и, вообще говоря, негостеприимной пограничной зоны.
Глава фактически начинается с очень сильного и самого захватывающего, образного описания, а именно рассказа об ассирийских имперских солдатах, посещающих охоту на львов Императором Ассурбанипалом. Ассирийский монарх вел единоборство со львами. Похоже, это произошло в начале ноября, в морозное и ледниковое утро, где-то в провинции Хаккари, которую древние ассирийцы называли Хубушкия. Эти отрывки очень необычны для того, что известно как новогреческая литература; текст полон интригующих архаичных слов, вызывающих всплеск очень ярких эмоций. Позже, профессор Мегаломматис упоминает о своем личном опыте и приключениях в зимнее время, которые он имел в том же районе; позже мы находим ссылки на то, как Пророк Иеремия проходил через эту область во время его долгого путешествия из Святой Земли на остров в западных границах мира!
Впоследствии несколько тем охватывают многие страницы этой главы:
1) Восьмая кампания Саргона Ассирийского, которая была необычным и беспрецедентным событием, имеющим большое военное и культурное значение,
2) уход ассирийцев и десяти колен Израилевых из земель Ассирийской империи и их путь через эту область к восточной, северной и, наконец, западной части Европы,
3) присутствие курдов и «ассирийских» арамейских несториан (в частности, Патриархии Кочанис / Конак),
4) важность области для великих держав во время Первой мировой войны и их участие в местных ужасных событиях.
Другое повествование отражает моменты последней экспедиции Ираклия (эта кампания началась с Трабзона) против иранского шаха Хосров II (Хосров Парвез). После очень подробного определения мест, через которые прошли армии Ираклия, профессор Мегаломматис делает вывод, что даже самая смелая попытка должна была оставить область Хаккари в стороне; так негостеприимно и опасно, что это считается!
Глубокий личный опыт автора был смешан с историческим событием, которое могло произойти именно в этой области во времена Сасанидов. Детали учений Зарадошта, которые сформировали сбалансированную систему, которая пыталась отвести манихейцев обратно к маздеизму и официальной версии Зороастризма при Сасанидском дворе. Несколько других важных моментов эпохи Сасанидов также представлены здесь. Все эти исторические данные раскрываются с помощью очень интересного собеседования, которое автор мог иметь с Улугашом, иранским писцом времен Варахрана II. Действительно, очень литературный способ преподавать историю!
Затем кратко представлены различные исторические и археологические памятники, а именно Крепость Хошап, Крепость Чавуш-тепе и другие важные места провинции Ван, всегда с историческими и современными библиографическими ссылками. В конце автор фокусируется на Ване, которого древние ассирийцы назвали Тушпа; этот город был столицей доармянского царства Урарту, которое развивало великую цивилизацию в течение первого дохристианского тысячелетия. Урарту представляет важный период истории Анатолии.
Продолжая обсуждение исторических вопросов, относящихся к более широкой провинции Ван, автор занимает четкую проосманскую позицию, критикуя политические ошибки армян в начале 20-го века. Они встали на сторону России и Франции и таким образом предали свою собственную страну (то есть Османскую империю). Только после этой государственной измены армяне были должным образом выгнаны из своих домов, потому что они жили в зоне, которая была чувствительной на военном уровне. Земля армян в Османской империи была расположена рядом с Османским фронтом, когда Османская армия отступала в более безопасные места после нападения царских русских армий. Проезжая через курдские деревни, многие тысячи армян были убиты. Но это, безусловно, нельзя назвать «геноцидом», потому что это не вина и не преступление османской администрации. Исторические события на северо-восточных территориях Османской империи в период 1915-1916 годов были лишь следствием того факта, что армянское население Османской империи стало орудием в руках врага, царской России.
В самом конце главы, которая является более длинной главой книги, мы сталкиваемся с самым захватывающим отрывком, а именно беседой, которую автор, похоже, имел с Мудрым Старейшиной в огромной жемчужине на самом дне озера. Тоспит (Ван). Мудрый старец инициировал автора в «Универсалистской и пацифистской мечте» Саммураммата, знаменитой ассирийской королевы, которая в основном известна как Семирамида в среде западной литературы (после транскрипции ее имени на древнегреческий Геродотом). На этом этапе автор предлагает полный курс Истории Религий, в том числе 1) полный обзор древней ассирийской религии, 2) описание ассирийского монотеизма династии Саргонидов и 3) углубленный анализ ассирийской мифологии. Автор завершает главу ссылкой на современных североевропейских народов, которых он идентифицирует как потомков ассирийцев и десяти колен Израиля. Затем он заявляет, что сегодня настоящий Восток находится на Западе! Глава заканчивается стихами:
Αναδημοσιεύω εδώ το πέμπτο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Το Μάρντιν σήμερα είναι μια πρωτεύουσα νομού της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Κτισμένη πάνω σε ένα λόφο που θυμίζει κόλουρο κώνο, η πόλη βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1000 μ, αν και το ύψος του λόφου δεν φαίνεται τόσο μεγάλο από τις άκρες της μεσοποταμιακής πεδιάδας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από το νότιο άκρο του Ιράκ στον μυχό του Περσικού Κόλπου, όσο προχωρούμε προς τα βόρεια στην Μεσοποταμία σταδιακά αλλά κατά τόπους ανεπαίσθητα αυξάνεται το υψόμετρο. Το Ντοχούκ στο βόρειο Ιράκ (270 χμ νοτιοανατολικά του Μάρντιν) βρίσκεται σε υψόμετρο 560 μ. και η Μοσούλη (340 χμ νοτιοανατολικά του Μάρντιν) βρίσκεται σε υψόμετρο 250 μ.
Το Μάρντιν ήταν μια ασσυριακή πόλη (γνωστή ως Μαρίντα στα ασσυριακά) και στην 2η προχριστιανική χιλιετία είχε επίσης κατοικηθεί από Χουρρίτες. Μετά τον 7ο προχριστιανικό αιώνα και μέχρι σήμερα, το Μάρντιν (Μαρντίν στα αραμαϊκά) είναι μια σημαντική αραμαϊκή πόλη και ένα κέντρο της Μονοφυσιτικής Χριστιανωσύνης και του Μοναχισμού. Στην άκρη του Τουρ Αμπντίν, του επονομαζόμενου Άθω της Μεσοποταμίας, το Μάρντιν χρησιμεύει ως βάση σε όσους θέλουν να επισκεφθούν τα πολυάριθμα μονοφυσιτικά χριστιανικά αραμαϊκά μοναστήρια της περιοχής. Το πιο σημαντικό από αυτά απέχει μόνο 5 χμ από το Μάρντιν: είναι το Ντερζαφαράν που επίσης λέγεται Μαρ Χανανύο (Μονή του Ανανία). Σχετικά:
Ντερζαφαράν – Μαρ Χανανύο (Μονή του Ανανία): το Μεγαλύτερο Μοναστήρι της Τουρκίας στο Τουρ Αμπντίν
Περίπου 10 εκκλησίες υπάρχουν στο Μάρντιν σήμερα και πάνω από 30 μοναστήρια βρίσκονται στην περιοχή του Τουρ Αμπντίν. Αν και καταλήφθηκε από τα ισλαμικά στρατεύματα στα τέλη της δεκαετίας του 640, το Μάρντιν παρέμεινε βασικά μια μονοφυσιτική χριστιανική αραμαϊκή πόλη. Απέκτησε σημασία αργότερα ως σημαντική πόλη με μουσουλμανικό πληθυσμό στα χρόνια των Αρτουκιδών (Artuklu Beyliği – 1101-1409) ενός τουρκικού (Turkic) ογουζικού πριγκιπάτου που εξασκούσε απόλυτα αυτόνομη εξουσία στην επικράτειά του όντας μόνον κατ’ όνομα εξαρτημένο από το αδύναμο πλέον εκείνα τα χρόνια Αβασιδικό Χαλιφάτο της Βαγδάτης. Την σημαντική θέση του διατήρησε το Μάρντιν στα χρόνια των Τούρκων (Turkic) Ακκογιουνλού (: των Ασπρο-Προβατάδων, 1378-1501). Πολλά τζαμιά, θρησκευτικές σχολές (μεντρεσά) και τεκέδες δερβίσηδων από εκείνα τα χρόνια σώζονται επίσης στο Μάρντιν σήμερα. Στα οθωμανικά χρόνια περιέπεσε σε σχετική παρακμή παραμένοντας όμως πάντοτε ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα της Αραμαϊκής Μονοφυσιτικής Χριστιανωσύνης.
Μάργδις – Μάρντιν, ΝΑ Τουρκία: Έξι Άστρα της Ανατολής, του καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το πέμπτο κεφάλαιο, το οποίο αφορά την Μάργδιν – Μάρντιν βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Με το επόμενο βίντεο θα ολοκληρώσω την παρουσιάση αποσπασμάτων και φωτογραφιών από το εξαιρετικό βιβλίο του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Margdis – Mardin (SE Turkey): The Six Stars of the Orient, by Prof. Muhammad Shamsaddin Megalommatis
5. Margdis – Mardin As a matter of fact, the fifth chapter of Prof.Megalommatis’ book focuses on Mardin, which was known as Margdis at the times of the Roman Empire. After presenting a historical outline and an attractive narration of the architectural scenery, i.e. the old and aristocratic houses of the Mardinians, their schools, mosques and castles, Megalommatis refers to the old Mesopotamian days of glory of that city which was known as Marida to the Assyrians. Particularly, the Assyrians were known for the magnificent constructions they built either on the surface of the Earth or in the subterranean world.
Then follows the most fascinating part of the chapter whereby the author refers to an unusual experience of initiation that he had in one of the Mardinian mansions from where he seems to have had access to deeply hewn underground corridors, as well as to landscapes of the ‘hollow’ Earth, a notion that we also encounter in Jules Verne and in Umberto Eco! Megalommatis places all his experience under the auspices, the theoretical – ideological coverage, and the emblem of Sin, the Moon, one of the supreme symbols of the Assyrian Sargonid monotheism.
The author reports that he encountered mystically decorated bas-reliefs related to the ancient Assyrian concepts of Ishtar or Adad in the subterranean passages that he crossed. He even advanced further as these passages can lead to faraway places; then, after an initial description of the locations that he visited, he specifies that different teams belonging to the two opposite Mesopotamian nations, namely themonotheistic Assyrians and the polytheistic Babylonians, built different subterranean passages and corridors always acting in the sense of outmaneuvering the adversary’s work. Finally, Megalommatis narrates a great vision he had had.
A dark circle, containing the faces of leading Monophysitic theologians and clergy, and more particularly those of Peter the Gnafeus, Severus, and Jacob the Baradaius, and a bright, golden-likecircle encompassing the faces of the Nestorian vanguard, Narses, Yihiba, and Barsuma, the son of Fasting, appeared as clashing terribly against one another. The vision about the clashing rays that emanated from the two circle takes an end and then starts the narration of the author’s encounter with a centuries old Wise Man, who introduced himself as follows:
“Abdisho, Holy of Knowledge of the Great Assyrian Church of the Orient, Seal of Knowledge of Jesus, Augustus Fighter, Treasurer of the Wisdom of Nestorius and of Theodorus of Mopsuestia, High Judge of the Balance of Barsuma, Grand Master of the Drishane Class of Errants, Follower of the Preaching of the Great Grand Master Sergius Bahira, who taught the Truth to Muhammad of the Arabs, Afraat Speeches Memorizing Award, Member of the Natar Kurshia, Interpreter of Nuhara Tismshatha, and Humble Soldier of Jesus and of the Prophets against the Society of Evil”.
Even more intriguing are the historical references Abdisho pointed out to the author. While narrating in the length the Monophysitic – Nestorian conflict that shaped all major developments within Oriental Christianity, Abdisho describesincredible details and gives insightful explanations about all the important intellectual, ideological and cultural developments in the History of Oriental Christianity. Tatianus, Bardaisan, the rise of the Sassanids in Iran, and its impact on Oriental Christianity, the ideological and religious systems of the Sassanid Iran, Afraat and his fight against Manicheism, Shapur’s effort to consolidate Mazdeism and his double fight against Manicheism and Oriental Christianity, the opposition between Dabisho and Far Boht, the persecutions of the Oriental Christians by Yazdgerd II, details from the Chronicle of the Karkha of Bet Selok, the great work of Nestorius, stories from the Bet Lapat synod, and information about the continuation of Nestorius’ work by Barsuma are included in this part. Everything is narrated, as if lived by a person who lived at those days and bore witness to the aforementioned events and developments, i.e. someone who was deeply involved in all these issues. The overall scenery is narrated in a vivid and fascinating manner. https://www.academia.edu/23483287/The_Six_Stars_of_the_Orient_Έξι_Άστρα_της_Ανατολής_-_A_Cultural_and_Historical_Itinerary_in_South-Eastern_Turkey_by_Prof._Megalommatis
Δείτε το βίντεο:
Маргдис – Мардин (Юго-Восточная Турция): Отрывки из “Шести звезд Востока” профессора Мухаммеда Шамсаддина Мегаломматиса
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
5. Маргдис – Мардин
На самом деле, пятая глава книги профессора Мегаломматиса посвящена Мардину, который был известен как Маргдис во времена Римской империи. После представления исторического очертания и привлекательного повествования об архитектурных пейзажах, то есть о старых и аристократических домах мардинцев, их школах, мечетях и замках, Мегаломматис обращается к старым месопотамским дням славы этого города, который был известен как Марида для древних ассирийцев. В частности, ассирийцы были известны великолепными сооружениями, которые они построили на поверхности Земли или в подземном мире.
Затем следует самая захватывающая часть главы, в которой автор ссылается на необычный опыт посвящения, который он испытал в одном из мардинских особняков, откуда он, кажется, имел доступ к глубоко высеченным подземным коридорам, а также к пейзажам «полой» Земли, с которым мы также сталкиваемся в Жюле Верне и в Умберто Эко! Профессор Мегаломматис помещает весь свой опыт под покровительство, теоретико-идеологическое освещение и эмблему Сина, то есть Луны, одного из высших символов ассирийского саргонидного монотеизма.
Автор сообщает, что он встречал мистически украшенные барельефы, связанные с древними ассирийскими понятиями / символами Иштар и Адад, в подземных переходах, которые он пересек. Он даже продвинулся дальше, так как эти отрывки могут привести к отдаленным местам; затем, после первоначального описания мест, которые он посетил, он указывает, что разные группы людей, принадлежащих к двум противоположным месопотамским народам, а именно монотеистическим ассирийцам и политеистическим вавилонянам, построили различные подземные ходы и коридоры. Эти группы людей действовали в том смысле, что переигрывали дела своих противников. Наконец, Мегаломматис рассказывает о своем великом видении.
Перед ним возникли два круга: темный круг, содержащий лица ведущих монофизитских богословов и духовенства, и в особенности лица Петра Гнафея, Северуса и Иакова Барадея, и яркий золотой круг, охватывающий лица несторианского авангарда, Нарсеса, Йихибы и Барсумы, сына голодания. Два круга ужасно сталкивались друг с другом. Видение о сталкивающихся лучах, исходящих из двух кругов, заканчивается, а затем начинается повествование о встрече автора с многовековым мудрецом, который представился следующим образом:
«Абдишо, Святой Знаний Великой Ассирийской Церкви Востока, Печать Знаний Иисуса, Уважаемый Боец, Казначей Мудрости Нестория и Феодоруса Мопсуестийского, Верховный Судья Весов Барсума, Великий Магистр класса Дришане странствующих, Последователь проповеди Великого Великого Магистра Сергия Бахиры, который открыл своему ученику, Мухаммеду из арабов, одно Божие предназначение, премия за запоминание речи Афраата, Член Натарской Курсии, переводчик Нухары Тисмасхатхи, и Смиренный Солдат Иисуса и Пророков против Общества Зла».
Еще более интригующими являются исторические ссылки, на которые Абдишо указал автору. Продолжая рассказывать о монофизитско-несторианском конфликте, который сформировал все основные события в восточном христианстве, Абдишо описывает невероятные детали и дает проницательные объяснения обо всех важных интеллектуальных, идеологических и культурных событиях в истории восточного христианства. Татиан, Бардайсан, восстание сасанидов в Иране и его влияние на восточное христианство, идеологические и религиозные системы сасанидского Ирана, Афраат и его борьба против манихейства, попытка Шапура консолидировать маздеизм и его двойная борьба против манихейства и восточного христианства, противопоставление Дабишо и Фар-Бохта, гонения на восточных христиан со стороны Яздгерда II, подробности из Хроники Карха Бет Селок, великая работа Нестория, рассказы из Синода Бет Лапата и информация о продолжении работы Нестория, предпринятой Барсумой, включены включены в эту превосходную главу.
Все рассказывается, как будто человеком, который жил в те дни и свидетельствовал о вышеупомянутых событиях, то есть кем-то, кто был глубоко вовлечен во все эти вопросы. Общий пейзаж рассказан в яркой и увлекательной манере.
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
5. Маргдис – Мардин
На самом деле, пятая глава книги профессора Мегаломматиса посвящена Мардину, который был известен как Маргдис во времена Римской империи. После представления исторического очертания и привлекательного повествования об архитектурных пейзажах, то есть о старых и аристократических домах мардинцев, их школах, мечетях и замках, Мегаломматис обращается к старым месопотамским дням славы этого города, который был известен как Марида для древних ассирийцев. В частности, ассирийцы были известны великолепными сооружениями, которые они построили на поверхности Земли или в подземном мире.
Затем следует самая захватывающая часть главы, в которой автор ссылается на необычный опыт посвящения, который он испытал в одном из мардинских особняков, откуда он, кажется, имел доступ к глубоко высеченным подземным коридорам, а также к пейзажам «полой» Земли, с которым мы также сталкиваемся в Жюле Верне и в Умберто Эко! Профессор Мегаломматис помещает весь свой опыт под покровительство, теоретико-идеологическое освещение и эмблему Сина, то есть Луны, одного из высших символов ассирийского саргонидного монотеизма.
Автор сообщает, что он встречал мистически украшенные барельефы, связанные с древними ассирийскими понятиями / символами Иштар и Адад, в подземных переходах, которые он пересек. Он даже продвинулся дальше, так как эти отрывки могут привести к отдаленным местам; затем, после первоначального описания мест, которые он посетил, он указывает, что разные группы людей, принадлежащих к двум противоположным месопотамским народам, а именно монотеистическим ассирийцам и политеистическим вавилонянам, построили различные подземные ходы и коридоры. Эти группы людей действовали в том смысле, что переигрывали дела своих противников. Наконец, Мегаломматис рассказывает о своем великом видении.
Перед ним возникли два круга: темный круг, содержащий лица ведущих монофизитских богословов и духовенства, и в особенности лица Петра Гнафея, Северуса и Иакова Барадея, и яркий золотой круг, охватывающий лица несторианского авангарда, Нарсеса, Йихибы и Барсумы, сына голодания. Два круга ужасно сталкивались друг с другом. Видение о сталкивающихся лучах, исходящих из двух кругов, заканчивается, а затем начинается повествование о встрече автора с многовековым мудрецом, который представился следующим образом:
«Абдишо, Святой Знаний Великой Ассирийской Церкви Востока, Печать Знаний Иисуса, Уважаемый Боец, Казначей Мудрости Нестория и Феодоруса Мопсуестийского, Верховный Судья Весов Барсума, Великий Магистр класса Дришане странствующих, Последователь проповеди Великого Великого Магистра Сергия Бахиры, который открыл своему ученику, Мухаммеду из арабов, одно Божие предназначение, премия за запоминание речи Афраата, Член Натарской Курсии, переводчик Нухары Тисмасхатхи, и Смиренный Солдат Иисуса и Пророков против Общества Зла».
Еще более интригующими являются исторические ссылки, на которые Абдишо указал автору. Продолжая рассказывать о монофизитско-несторианском конфликте, который сформировал все основные события в восточном христианстве, Абдишо описывает невероятные детали и дает проницательные объяснения обо всех важных интеллектуальных, идеологических и культурных событиях в истории восточного христианства. Татиан, Бардайсан, восстание сасанидов в Иране и его влияние на восточное христианство, идеологические и религиозные системы сасанидского Ирана, Афраат и его борьба против манихейства, попытка Шапура консолидировать маздеизм и его двойная борьба против манихейства и восточного христианства, противопоставление Дабишо и Фар-Бохта, гонения на восточных христиан со стороны Яздгерда II, подробности из Хроники Карха Бет Селок, великая работа Нестория, рассказы из Синода Бет Лапата и информация о продолжении работы Нестория, предпринятой Барсумой, включены включены в эту превосходную главу.
Все рассказывается, как будто человеком, который жил в те дни и свидетельствовал о вышеупомянутых событиях, то есть кем-то, кто был глубоко вовлечен во все эти вопросы. Общий пейзаж рассказан в яркой и увлекательной манере.
Αναδημοσιεύω εδώ το τέταρτο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Η Νίσιβη είναι σήμερα μια μικρή πόλη της νοτιοανατολικής Τουρκίας ακριβώς πάνω στην τουρκοσυριακή μεθόριο, κάπου 110-120 χμ δυτικά από το τριεθνές σημείο Τουρκίας, Ιράκ, και Συρίας. Από την άλλη πλευρά των συνόρων βρίσκεται η συριακή πόλη Καμισλί. Η πόλη αυτή είναι ένα ανιστόρητο παρασκεύασμα της γαλλικής αποικιοκρατίας: δεν υπήρξε ποτέ μια ιστορική πόλη ονόματι Καμισλί. Υπήρξε μόνον η Νίσιβη η οποία διαχωρίστηκε σε δύο τμήματα μετά το τέλος του Α’ ΠΠ και την αγγλογαλλική μοιρασιά των νοτίων εκτάσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα όπως και παλαιότερα τα δυο τμήματα της διαιρεμένης Νίσιβης αποτελούν ένα ενιαίο οικιστικό σύνολο. Όταν οι Γάλλοι αποικιοκράτες απέσπασαν το νότιο τμήμα της Νίσιβης, του έδωσαν το ψευτο-όνομα Καμισλί, κάτι που συνέχισαν όλα τα άχρηστα κι αυτοκαταστροφικά νεο-αποικιοκρατικά κατεστημένα της ψευτοχώρας ‘Συρία’ μέχρι σήμερα.
Ο σιδηρόδρομος Βερολίνου – Βαγδάτης (μέσω Καισάρειας) διερχόταν από την Νίσιβη και αυτό αναβάθμισε την μικρή Νουσαϋμπίν του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Όταν η ευρύτερη περιοχή μοιράστηκε από τα εγκληματικά σχέδια των Άγγλων και Γάλλων αποικιοκρατών (σύμφωνο Sykes – Picot), τότε προκλήθηκε το ανιστόρητο σύγχρονο γεωπολιτικό έκτρωμα της Μέσης Ανατολής και η σιδηροδρομική γραμμή, αντί να συνδέει απ’ ευθείας δύο χώρες (Τουρκία και Ιράκ), περιέβαλε και μια τρίτη, ενδιάμεση: την Συρία.
Έτσι, από την Νουσαϋμπίν και για μια απόσταση 100-120 χμ η η σιδηροδρομική γραμμή διασχίζει το βορειοανατολικό άκρο της Συρίας και μετά εισέρχεται στο Ιράκ. Αυτό δείχνει πόσο ψεύτικα ήταν παντού και πάντοτε τα σύνορα που προέκυψαν από παρέμβαση αποικιοκρατικών δυνάμεων. Χαράχτηκαν όλα τους με σκοπό να χρησιμοποιηθούν αργότερα για πρόκληση προβλημάτων. Έτσι λοιπόν, όταν στις δεκαετίες του 1970 και 1980, τα μπααθικά καθεστώτα του Ιράκ και της Συρίας ήρθαν σε σύγκρουση αναμεταξύ τους, το Ιράκ αυτόματα αποκόπηκε σιδηροδρομικώς από την Τουρκία, επειδή η Συρία έκλεισε τα προς το Ιράκ σύνορά της. Τότε, η Νουσαϋμπίν έγινε η απόληξη του σιδηροδρομικού δικτύου της Νοτιοανατολικής Τουρκίας. Μετά την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΰν, η σύνδεση Άγκυρας – Βαγδάτης επαναλήφθηκε για λίγα χρόνια, για να σταματήσει το 2011 με τον συριακό εμφύλιο.
Η ιστορική συνέχεια της Νίσιβης ξεπερνάει 4500-5000 χρόνια συνεχούς κατοίκησης. Το όνομα της πόλης είναι ασσυριακό (Νασιμπίνα) και μετά τον 7ο προχριστιανικό αιώνα ο χώρος κατοικήθηκε από Αραμαίους. Η Νασιμπίν, όπως ονομάζεται στα αραμαϊκά, ήταν μια μεγάλη καραβανούπολη στους δρόμους ανάμεσα στην Μεσοποταμία, το Ιράν, την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο από την μια και την Ανατολία και την Συροπαλαιστίνη από την άλλη. Με άλλα λόγια, η Νίσιβη ήταν σημαντικός κόμβος στο Εμπόριο Δύσης και Ανατολής πάνω στους Δρόμους του Μεταξιού όπως και η Χάτρα στο βορειοδυτικό Ιράκ, η Δούρα Ευρωπός και η Παλμύρα (Ταντμόρ) στη Συρία, και η Ρέκεμ (Πέτρα) στην Ιορδανία.
Η πόλη δεν ήταν ποτέ ισχυρό κέντρο βασιλικής εξουσίας, όπως η Ούρφα (Ουρχόη ή Έδεσσα της Οσροηνής), η Κομμαγηνή και η Άμιδα – Ντιγιάρμπεκιρ, αλλά υπήρξε επίσης κορυφαίο πνευματικό, επιστημονικό, ακαδημαϊκό κέντρο των χριστιανικών και των πρώιμων ισλαμικών χρόνων. Η Νασιμπίν ήταν τότε και παρέμεινε έκτοτε η πρωτεύουσα του Τουρ Αμπντίν, του λεγόμενου Άθω της Μεσοποταμίας. Υπήρχαν πάνω από 30 τεράστια μοναστήρια, θεολογικά κέντρα με απέραντες βιβλιοθήκες, στο βορειοανατολικό αυτό υψίπεδο της Μεσοποταμίας όπου βρισκόταν το επίκεντρο του αραμαϊκού μονοφυσιτισμού. Μόνον η Αντιόχεια κι η Αλεξάνδρεια μπορούσαν να παραβληθούν με την Νίσιβη στην δεινότητα των θεολογικών επιχειρημάτων, ερίδων και συγγραμμάτων.
Νίσιβη – Νουσαϋμπίν, ΝΑ Τουρκία: Έξι Άστρα της Ανατολής, του καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το τέταρτο κεφάλαιο, το οποίο αφορά την Νίσιβη – Νουσαϋμπίν βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Σε επόμενα βίντεο θα παρουσιάσω αποσπάσματα και φωτογραφίες από τα άλλα δύο (2) κεφάλαια του εξαιρετικού βιβλίου του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Nisibis – Nusaybin (SE Turkey): The Six Stars of the Orient, Prof. Muhammad Shamsaddin Megalommatis
4. Nisibis The great caravan city – center of Philosophy, Theology and Ideology, Nisibis – Nusaybin, comes next! It is an excellent occasion for the author to offer us a theoretical diagram and a deep understanding of the most famous and the most controversial Gnostic system of the Late Antiquity, i.e. Manicheism, the system set up by Mani to which so extensively Islamic historians referred as the ‘Manawiyah’, starting with Tabari.
This presentation takes the form of a rather imaginative discussion the author, now depicted as a member of an old times caravan, had with a very particular traveler, the Manichaean hierophant, magician and philosopher Bardaisan. The ideological extrapolation helps the reader to understand not only the basic concepts and the real dimensions of the system established by Mani, but also to get historical viewpoints over this philosophy and religion, as well as the theoretical refutations of Mani’s system, as compiled by high priests and philosophers of rather Iranian Mazdeist background.
Of no lesser interest are the vivid and colorful descriptions and the strong images that the author offers his readers; the meticulous portrait of the Manichaean Bardaisan itself, including his turban, his aura and his eyes, is closer to painting than to literature. A close study of the Manichaean frescos of Turfan (at the Central Asiatic deserts of Eastern Turkestan or Sinkiang, actually a Northwestern Chinese province) seems to have served here as source of inspiration for Prof. Megalommatis. All this happens, as if we have traveled back in time, and more precisely in the era of the Sassanid Empire.
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
4. Нисибис – Нусайбин
Этот великий караванный город – центр философии, теологии и идеологии, Нисибис – Нусайбин, является темой следующей главы. Это прекрасный повод для автора предложить нам теоретическую схему и глубокое понимание самой известной и наиболее противоречивой гностической системы поздней античности, то есть манихейства, системы, созданной Мани. Манихейство было очень хорошо известно исламским историкам (начиная с Табари), которые назвали его «Манавия».
Представление манихейства принимает форму весьма образного обсуждения, которое автор, изображенный теперь как член старого каравана, провел с очень специфическим путешественником, то есть манихейским иерофантом, магом и философом Бардайсаном. Идеологическая экстраполяция помогает читателю понять не только основные понятия и реальные измерения системы, установленной Мани, но также получить исторические взгляды на эту философию и религию. Читатель также имеет возможность ознакомиться с историческими, теоретическими опровержениями системы Мани, которые были составлены в то время в основном первосвященниками и философами довольно иранского маздеистского происхождения.
Не меньший интерес представляют яркие и красочные описания и сильные образы, которые автор предлагает своим читателям; тщательный портрет самого манихейского Бардайсана, включая его тюрбан, его ауру и его глаза, ближе к живописи, чем к литературе. Тщательное изучение манихейских фресок Турфана (в центрально-азиатских пустынях Восточного Туркестана или Синьцзяна, фактически в северо-западной китайской провинции), похоже, послужило источником вдохновения для профессора Мегаломматиса. Все это происходит, как если бы мы путешествовали назад во времени, а точнее в эпоху империи Сасанидов.
Все важные памятники Нусайбина, Мар Огена и области Тур-Абдин также описаны в этой главе. После этого отрывка профессор Мегаломматис пытается предложить читателю возможность еще одного путешествия во времени, в данном случае благодаря беседе с йеменским купцом Даудом Рейданом, который посетил Нисибис с помощью феноменального миража!
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
4. Нисибис – Нусайбин
Этот великий караванный город – центр философии, теологии и идеологии, Нисибис – Нусайбин, является темой следующей главы. Это прекрасный повод для автора предложить нам теоретическую схему и глубокое понимание самой известной и наиболее противоречивой гностической системы поздней античности, то есть манихейства, системы, созданной Мани. Манихейство было очень хорошо известно исламским историкам (начиная с Табари), которые назвали его «Манавия».
Представление манихейства принимает форму весьма образного обсуждения, которое автор, изображенный теперь как член старого каравана, провел с очень специфическим путешественником, то есть манихейским иерофантом, магом и философом Бардайсаном. Идеологическая экстраполяция помогает читателю понять не только основные понятия и реальные измерения системы, установленной Мани, но также получить исторические взгляды на эту философию и религию. Читатель также имеет возможность ознакомиться с историческими, теоретическими опровержениями системы Мани, которые были составлены в то время в основном первосвященниками и философами довольно иранского маздеистского происхождения.
Не меньший интерес представляют яркие и красочные описания и сильные образы, которые автор предлагает своим читателям; тщательный портрет самого манихейского Бардайсана, включая его тюрбан, его ауру и его глаза, ближе к живописи, чем к литературе. Тщательное изучение манихейских фресок Турфана (в центрально-азиатских пустынях Восточного Туркестана или Синьцзяна, фактически в северо-западной китайской провинции), похоже, послужило источником вдохновения для профессора Мегаломматиса. Все это происходит, как если бы мы путешествовали назад во времени, а точнее в эпоху империи Сасанидов.
Все важные памятники Нусайбина, Мар Огена и области Тур-Абдин также описаны в этой главе. После этого отрывка профессор Мегаломматис пытается предложить читателю возможность еще одного путешествия во времени, в данном случае благодаря беседе с йеменским купцом Даудом Рейданом, который посетил Нисибис с помощью феноменального миража!
Αναδημοσιεύω εδώ το τρίτο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη ‘Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Η Άμιδα – Ντιγιάρμπακιρ είναι μια μεγάλη πόλη της νοτιοανατολικής Τουρκίας πέρα από την οροσειρά του Αντίταυρου, στα βόρεια άκρα της Μεσοποταμίας. Κτισμένη στις δυτικές όχθες του Τίγρη από τους Ασσύριους, οχυρωμένη από τον Ιουστινιανό με πελώρια τείχη, η πόλη υπήρξε σημαντικό πέρασμα καραβανιών, πρωτεύουσα ισλαμικών δυναστειών, σημαντικό κέντρο μυστικισμού και επιστήμης, και μέχρι σήμερα στα κουρμάντζι διατηρεί το αρχικό της, ασσυριακό, όνομα: Αμεντί.
Μαζί με την Ούρφα (Ουρχόη στα αραμαϊκά, Έδεσσα Οσροηνής στα αρχαία ελληνικά) και το Γκαζίαντεπ (Αϋντάμπ στα αραμαϊκά, Δολίχη στα αρχαία ελληνικά), το Ντιγιάρμπεκιρ είναι η μία από τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της ΝΑ Τουρκίας σήμερα.
Ντιγιάρμπεκιρ – Άμιδα, ΝΑ Τουρκία: Έξι Άστρα της Ανατολής, του καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το τρίτο κεφάλαιο, το οποίο αφορά την Άμιδα – Ντιγιάρμπεκιρ βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Σε επόμενα βίντεο θα παρουσιάσω αποσπάσματα και φωτογραφίες από τα άλλα τρία (3) κεφάλαια του εξαιρετικού βιβλίου του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Diyarbakir – Amida (SE Turkey): The Six Stars of the Orient, Prof. Muhammad Shamsaddin Megalommatis
3. Amida In the book’s third chapter, Megalommatis presents Amida, the present day city of Diyarbakir, the great Kurmanji capital of Turkey. Very interesting visions from Daniel’s book of prophecy are to be met here, since the river Tigris is considered as the common vehicle of intuitive ideas and powerful images of the End of Time. At another point of the chapter, a striking juxtaposition between Edessa and Amida reveals to the reader the fundamental characteristics of the nature of these two cities and the basic aspects of their ‘souls’. Thus, Edessa (Urfa) is presented as the city of the family life and of the calmness next to the blessed waters of the lake, whereas Amida (Diyarbakir) is depicted as the city of the sexual passions and pleasures in the bars, the night clubs, and the brothels next to the virulent flow of Tigris, the river with the most aggressive current.
Even more fascinating pages are dedicated to a symbolic description of the initiation the author had in the historical and esoteric mysteries of Amida, at the Mansion of the Amidian Black Lady and Diachronic Mistress. This Domus seems to be a permanent atelier of the Oriental Free Masonry established in Amida. The Amidian Black Lady had apparently difficult exercises adjusted to the author, and at the end, she rewarded him with insightful answers to his many questions as regards the History of Esoterism.
Diyarbakir is the correct place to speak extensively about Kurds. That is why in this chapter Megalommatis presents in a very literary manner the History of Kurdsduring the Antiquity, the Islamic Ages, and the modern times, adding comprehensive information about the Yezidis, a Kurdish religious minority. The Yazidis live mostly around Mosul and Dohuk, in Northern Iraq, but they are present in Amida / Diyarbakir as well. They believe in a religious – theological system that is reminiscent of different Gnostic faiths and of the Manichaean Cosmology. Yazidism adopted also many elements from Islam, preserving however its genuine character, autonomy and Holy Book, the renowned Mashaf-e Ras, the Black Holy Book, to which the author refers, including also a few excerpts. The vision of the Sublime Nineveh, as the ultimate capital of all the Kurds, heralding the Celestial Jerusalem, closes the chapter. https://www.academia.edu/23483287/The_Six_Stars_of_the_Orient_Έξι_Άστρα_της_Ανατολής_-_A_Cultural_and_Historical_Itinerary_in_South-Eastern_Turkey_by_Prof._Megalommatis
Δείτε το βίντεο:
Диярбакыр – Амида (Юго-Восточная Турция): отрывки из книги профессора Мухаммада Шамсаддина Мегаломматиса «Шесть звезд Востока»
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
3. Амида
В третьей главе своей книги профессор Мегаломматис представляет Амиду, современный город Диярбакыр, великую турецкую столицу Курманджи. Здесь мы можем прочитать очень интересные видения из книги пророчеств Даниила, потому что река Тигр считается распространенным носителем интуитивных идей и мощных образов Конца Времени. В другом пункте главы поразительное сопоставление между Эдессой (Осроены) и Амидой открывает читателю фундаментальные характеристики природы этих двух городов и основные аспекты их «душ». Таким образом, Эдесса Осроены (Урфа) представлена как город семейной жизни и спокойствия рядом с благословенными водами озера, тогда как Амида (Диярбакыр) изображается как город сексуальных страстей и удовольствий в барах, в ночных клубах, а также в борделях рядом с бурным потоком Тигра, реки с самым агрессивным течением.
Еще более увлекательные страницы посвящены символическому описанию посвящения, которое автор получил в исторических и эзотерических тайнах Амиды, в Особняке Черной Леди Амиды, которая раскрывается как Диахроническая Хозяйка. Этот Домус, кажется, является постоянным ателье Восточного Свободного Масонства, основанного в Амиде. Черная Леди Амиды, очевидно, подготовила для автора трудные упражнения, и в конце она наградила его и дала проницательные ответы на его многочисленные вопросы об Истории Эзотеризма.
Диярбакыр – правильное место, чтобы много говорить о Курманджи. Вот почему в этой главе профессор Мегаломматис очень литературно представляет «Историю курманджи в античность, исламские века и современность», добавляя исчерпывающую информацию о езидах, религиозном меньшинстве курманджи. Езиды живут в основном в окрестностях Мосула и Дохука, в северном Ираке, но они также присутствуют в Амиде / Диярбакыре.
Езиды верят в религиозно-богословскую систему, которая напоминает различные гностические верования и манихейскую космологию. Езидизм также перенял много элементов из ислама, сохранив при этом его подлинный характер, автономию и священную книгу, то есть знаменитую Машафе-Рас, «Черную священную книгу», о которой также расширяет профессор Мегаломматис, добавляя также несколько выдержек. Глава заканчивается представлением о Возвышенной Ниневии, которая описывается как нисходящая на Землю, чтобы стать окончательной столицей Курманджи. Возвышенная Ниневия, как говорят, возвещает Небесный Иерусалим.
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
3. Амида
В третьей главе своей книги профессор Мегаломматис представляет Амиду, современный город Диярбакыр, великую турецкую столицу Курманджи. Здесь мы можем прочитать очень интересные видения из книги пророчеств Даниила, потому что река Тигр считается распространенным носителем интуитивных идей и мощных образов Конца Времени. В другом пункте главы поразительное сопоставление между Эдессой (Осроены) и Амидой открывает читателю фундаментальные характеристики природы этих двух городов и основные аспекты их «душ». Таким образом, Эдесса Осроены (Урфа) представлена как город семейной жизни и спокойствия рядом с благословенными водами озера, тогда как Амида (Диярбакыр) изображается как город сексуальных страстей и удовольствий в барах, в ночных клубах, а также в борделях рядом с бурным потоком Тигра, реки с самым агрессивным течением.
Еще более увлекательные страницы посвящены символическому описанию посвящения, которое автор получил в исторических и эзотерических тайнах Амиды, в Особняке Черной Леди Амиды, которая раскрывается как Диахроническая Хозяйка. Этот Домус, кажется, является постоянным ателье Восточного Свободного Масонства, основанного в Амиде. Черная Леди Амиды, очевидно, подготовила для автора трудные упражнения, и в конце она наградила его и дала проницательные ответы на его многочисленные вопросы об Истории Эзотеризма.
Диярбакыр – правильное место, чтобы много говорить о Курманджи. Вот почему в этой главе профессор Мегаломматис очень литературно представляет «Историю курманджи в античность, исламские века и современность», добавляя исчерпывающую информацию о езидах, религиозном меньшинстве курманджи. Езиды живут в основном в окрестностях Мосула и Дохука, в северном Ираке, но они также присутствуют в Амиде / Диярбакыре.
Езиды верят в религиозно-богословскую систему, которая напоминает различные гностические верования и манихейскую космологию. Езидизм также перенял много элементов из ислама, сохранив при этом его подлинный характер, автономию и священную книгу, то есть знаменитую Машафе-Рас, «Черную священную книгу», о которой также расширяет профессор Мегаломматис, добавляя также несколько выдержек. Глава заканчивается представлением о Возвышенной Ниневии, которая описывается как нисходящая на Землю, чтобы стать окончательной столицей Курманджи. Возвышенная Ниневия, как говорят, возвещает Небесный Иерусалим.
Αναδημοσιεύω εδώ το δεύτερο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή ‘Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Η Κομμαγηνή είναι μια σχετικά μικρή περιοχή της νοτιοανατολικής Τουρκίας που σήμερα ορίζεται ανάμεσα στις πόλεις Μαλάτυα (Μελιτηνή), Μαράς (Καχραμάν Μαράς: Γερμανίκεια), Αντίγιαμαν και τον άνω ρου του Ευφράτη στα ανατολικά.
Κομμαγηνή: από το Βιβλίο Έξι Άστρα της Ανατολής, του Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το δεύτερο κεφάλαιο περί Κομμαγηνής βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Σε επόμενα βίντεο θα παρουσιάσω αποσπάσματα και φωτογραφίες από τα άλλα τέσσερα (4) κεφάλαια του εξαιρετικού βιβλίου του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Commagene (SE Turkey): excerpts from Prof. Megalommatis’ book The Six Stars of the Orient
2. Commagene The second chapter is dedicated to Commagene, and within this long presentation of the small Anatolian state that was ultimately annexed to the Roman Empire, Megalommatis expands on the magnificent remains of the monumental and superb site of Nemrut Dagh, i.e. the famous “Ierothesion Koryfes” (peak sanctuary) of the Commagene Kingdom. He elucidates the raison d’être of this extraordinary site, which is one of the most impressive ones worldwide, through a philosophical, ideological, historical and spiritual approach that covers a lot of pages of this chapter.
A very unusual, comparative approach is extensively discussed here with regard to Nemrut Dagh and Takht-e Suleyman, the presumably “rival” holy place in Persia. Out of the former emanated a system of iconolatrous polytheism, whereas the latter emitted a diametrically opposed system, i.e. aniconic monotheism; it was for this reason that Takht-e Suleymanwas always revered by the monotheistic Sassanid Iranian court as the holiest place throughout Iran. Before comparing the quintessence of both sanctuaries’ ideologies and the functionality of the two different philosophical, ideological, and spiritual systems at the social level of the average believers, Megalommatis, who had already published numerous academic contributions with respect to Mithraism, goes through a vast analysis of the ideological, philosophical, and spiritual background of Mithraism, the system which prevailed in Commagene as opposite to Zoroastrianism, the system that emanated from Takht-e Suleyman.
The historical background of the polytheistic Mithraic opposition to the monotheistic Zoroastrian orthodoxy of the Achaemenidian Persian court is presented by Megalommatis in a meticulous way, and the same analytical method is used when the author makes a synthesis of the historical and the philosophical developments that took place during the Arsacid and the Sassanid times in Iran.
Through the comprehensive analysis, the reader understands how important the Persian radiation and influence has been throughout the Greco-Roman world, since Mithraism was not only diffused among Greeks and Romans, but also became the official religion of the Roman Empire itself. Even more surprising is the way Megalommatis attempts to make of all this material an important component of our lives today; at the end of the chapter, the author, bringing the subject at a rather ethical – philosophical level, offers his readership an excellent advise, namely to kill one’s own, inner, Commagene! It is obvious that in this manner, transcendental Commagene becomes the synonym for pessimism, deviation, devastation, or negative spirit. https://www.academia.edu/23483287/The_Six_Stars_of_the_Orient_Έξι_Άστρα_της_Ανατολής_-_A_Cultural_and_Historical_Itinerary_in_South-Eastern_Turkey_by_Prof._Megalommatis
Δείτε το βίντεο:
Коммагенское царство (Юго-Восточная Турция) отрывки из книги профессора Мухаммада Шамсаддина Мегаломматиса «Шесть звезд Востока»
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
2. коммагена
Вторая глава книги посвящена коммагене, и в рамках этой длинной презентации небольшого анатолийского государства, которое в конечном итоге было присоединено к Римской империи, Мегаломматис раскрывает великолепные остатки монументального и превосходного места Немрут-Дага, то есть знаменитого “Иеротезия Корифес” (пик святилища) Коммагенского царства. Посредством философского, идеологического, исторического и духовного подхода, охватывающего многие страницы этой главы, он разъясняет смысл этого необычного места, которое является одним из самых впечатляющих в мире.
Очень необычный, сравнительный подход широко обсуждается здесь в отношении Немрут Дага и Тахт-э Сулеймана, предположительно «конкурирующего» святого места в Иране. Из бывшего святого места возникла система иконоборческого многобожия; напротив, последняя святыня испускала диаметрально противоположную систему, то есть анионический монотеизм; именно по этой причине монотеистический иранский суд Сасанидов всегда почитал Тахте Сулеймана как самое святое место на всей территории Ирана.
Мегаломматис, который уже опубликовал многочисленные научные вклады в отношении митраизма, проводит обширный анализ идеологического, философского и духовного фона митраизма, системы, которая преобладала в коммагене как противоположность зороастризму, системы, которая исходила от Тахте Сулеймана.
Затем он сравнивает квинтэссенцию идеологий обеих святынь и функциональность двух различных философских, идеологических и духовных систем на социальном уровне средних верующих.
Исторический фон политеистической митраистской оппозиции монотеистическому зороастрийскому православию ахеменидского иранского двора дотошно представлен профессором Мегаломматисом, и тот же аналитический метод используется, когда автор делает набросок исторического и философского развития, который имел место во времена Арсацидов и Сасанидов в Иране.
Благодаря всестороннему анализу читатель понимает, насколько важна иранская радиация и влияние во всем греко-римском мире, поскольку митраизм не только распространился среди греков и римлян, но и стал официальной религией самой Римской империи. Еще более удивительным является то, как профессор Мегаломматис пытается сделать из этого материала важный компонент нашей жизни сегодня; в конце главы автор, выдвигая предмет на довольно этико-философский уровень, предлагает своим читателям отличный совет, а именно: убить свою собственную внутреннюю коммагену! Очевидно, что таким образом трансцендентная коммагена становится синонимом пессимизма, отклонения, опустошения или негативного духа.
Δείτε το βίντεο:
Коммагена – Коммагенское царство (Турция): отрывки из книги проф. Мухаммада Шамсаддина Мегаломматиса «Шесть звезд Востока»
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
2. коммагена
Вторая глава книги посвящена коммагене, и в рамках этой длинной презентации небольшого анатолийского государства, которое в конечном итоге было присоединено к Римской империи, Мегаломматис раскрывает великолепные остатки монументального и превосходного места Немрут-Дага, то есть знаменитого “Иеротезия Корифес” (пик святилища) Коммагенского царства. Посредством философского, идеологического, исторического и духовного подхода, охватывающего многие страницы этой главы, он разъясняет смысл этого необычного места, которое является одним из самых впечатляющих в мире.
Очень необычный, сравнительный подход широко обсуждается здесь в отношении Немрут Дага и Тахт-э Сулеймана, предположительно «конкурирующего» святого места в Иране. Из бывшего святого места возникла система иконоборческого многобожия; напротив, последняя святыня испускала диаметрально противоположную систему, то есть анионический монотеизм; именно по этой причине монотеистический иранский суд Сасанидов всегда почитал Тахте Сулеймана как самое святое место на всей территории Ирана.
Мегаломматис, который уже опубликовал многочисленные научные вклады в отношении митраизма, проводит обширный анализ идеологического, философского и духовного фона митраизма, системы, которая преобладала в коммагене как противоположность зороастризму, системы, которая исходила от Тахте Сулеймана.
Затем он сравнивает квинтэссенцию идеологий обеих святынь и функциональность двух различных философских, идеологических и духовных систем на социальном уровне средних верующих.
Исторический фон политеистической митраистской оппозиции монотеистическому зороастрийскому православию ахеменидского иранского двора дотошно представлен профессором Мегаломматисом, и тот же аналитический метод используется, когда автор делает набросок исторического и философского развития, который имел место во времена Арсацидов и Сасанидов в Иране.
Благодаря всестороннему анализу читатель понимает, насколько важна иранская радиация и влияние во всем греко-римском мире, поскольку митраизм не только распространился среди греков и римлян, но и стал официальной религией самой Римской империи. Еще более удивительным является то, как профессор Мегаломматис пытается сделать из этого материала важный компонент нашей жизни сегодня; в конце главы автор, выдвигая предмет на довольно этико-философский уровень, предлагает своим читателям отличный совет, а именно: убить свою собственную внутреннюю коммагену! Очевидно, что таким образом трансцендентная коммагена становится синонимом пессимизма, отклонения, опустошения или негативного духа.
Αναδημοσιεύω εδώ το πρώτο από τα έξι κεφάλαια του βιβλίου του Έλληνα Ανατολιστή ‘Έξι Άστρα της Ανατολής’ (εκδ. Δόμος, Αθήνα, 1994). Αποσπάσματα του κεφαλαίου μαζί με επιπρόσθετες φωτογραφίες είχα αναρτήσει πριν από σχεδόν δέκα χρόνια ως βίντεο. Αναρτώ εκνέου το εν λόγω βίντεο, καθώς και το εισαγωγικό κείμενο που είχα τότε γράψει. Σε κάποιες από τις αναρτήσεις του βίντεο σε ρωσσικά σάιτς θα βρείτε αποσπάσματα από βιβλιοπαρουσιάσεις του συγκεκριμένου βιβλίου στα αγγλικά και στα ρωσσικά.
Η Έδεσσα της Οσροηνής (αραμαϊκά: Ουρχόη) είναι σήμερα μια από τις μεγαλύτερες πόλεις και πρωτεύουσες νομού της νοτιοανατολικής Τουρκίας, μόλις 50 χμ από τα συριακά σύνορα και σχεδόν στο μέσον του μήκους τους. Στα τουρκικά λέγεται Ούρφα (Urfa) ή και Σανλί Ούρφα (Şanlıurfa), δηλαδή Ένδοξη Ούρφα, επειδή οι στρατιώτες του Κεμάλ Ατατούρκ την είχαν αποσπάσει από τους επιτιθέμενους Γάλλους αποικιοκράτες.
Δείτε το βίντεο:
Έδεσσα της Οσροηνής (Ούρφα της ΝΑ Τουρκίας): από το Βιβλίο Έξι Άστρα της Ανατολής, του Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη
Περισσότερα:
Δεν υπάρχει βιβλίο που να με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο από το ιστορικό – θρησκευτικό περιηγητικό του Κοσμά (νυν Μουχάμαντ Σαμσαντίν) Μεγαλομμάτη «Έξι Άστρα της Ανατολής» το οποίο διάβασα πρόσφατα στο Ιντερνέτ. Η μόνη έκδοση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Δόμος έχει εξαντληθεί και ο πιο εύκολος τρόπος να διαβάσει κάποιος το εκπληκτικό αυτό έργο είναι να κάνει ένα κλικ εδώ: https://6astratisanatolis.wordpress.com/
Και το πρώτο κεφάλαιο περί Οσροηνής βρίσκεται εδώ:
Δεν νομίζω να υπάρχει στην Ελλάδα ένας, έστω ένας, επιστήμονας ή διπλωμάτης που να γνωρίζει την Τουρκία, την ιστορία της, το παρελθόν και το παρόν της τόσο βαθειά και τεκμηριωμένα όσο ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης.
Καθώς είχα την τύχη να γνωρίζω κάποιους από τους καλύτερους προσωπικούς του φίλους οι οποίοι πρώτοι μου μίλησαν για το βιβλίο, έχω πρόσφατα επικοινωνήσει μαζί του και του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω υπό τη μορφή βίντεο επιλεγμένα κομμάτια από το βιβλίο του αυτό, καθώς και τις φωτογραφίες του. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συγκατάθεσή του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στις αρχές του 1994 αλλά γράφηκε τμηματικά από το 1989 μέχρι το 1992. Ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης είναι επίσης ένας εξαίρετος φωτογράφος και οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο βιβλίο είναι όλες δικές του. Μετά από μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε ασσυριολογία, αιγυπτιολογία, ιρανολογία και ισλαμολογία, ο Κοσμάς Μεγαλομμάτης πέρασε πολλά χρόνια εξερευνώντας και μελετώντας αρχαιότητες και μνημεία σπιθαμή προς σπιθαμή στην Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Περσία και το Πακιστάν, ενόσω προετοίμαζε τη διδακτορική διατριβή του, από το 1984 μέχρι το 1990. Παράλληλα δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες σε Ελλάδα, Τουρκία και Περσία, λήμματα σε ελληνικές εγκυκλοπαίδειες, και τα πρώτα του επιστημονικά άρθρα.
Αργότερα, και αφότου έγινε μουσουλμάνος, ο Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης εργάστηκε σε τρία πανεπιστήμια στην Τουρκία και την Βόρεια Κύπρο (1994 – 1997) και υπήρξε μέλος κορυφαίων πολιτικών και ακαδημαϊκών θεσμών στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, δημόσια γνωστός χάρη σε τηλεοπτική συμμετοχές και αναφορές σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων, και συνεργάτης επιφανών πολιτικών της γειτονικής μας χώρας.
Όμως εγκατέλειψε τα πάντα όταν απειλήθηκε επειδή τόσο έγκαιρα αντιλήφθηκε τα αγγλοαμερικανικά σχέδια μερικής και βαθμιαίας ισλαμοποίησης της Άγκυρας, την οποία σαν ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας χαρακτηρίζει απλά ως «αποικιοκρατοποίηση» της Τουρκίας.
Θα κλείσω αυτό το εισαγωγικό σημείωμα λέγοντας ότι όπου τελειώνουν η αμορφωσιά (ιδιαίτερα για την Τουρκία και ολόκληρη την Ασία και την Αφρική), η άγνοια, η εθνικιστική και πατριδοκαπηλευόμενη ηλιθιότητα, η φιλοδυτική πολιτική εγληματικότητα και η αντιτουρκική παραφροσύνη του μασωνικού – σιωνιστικού κατεστημένου της χρεωκοπημένης Ελλάδας εκεί αρχίζει η αλήθεια των αναλύσεων και των κειμένων του κ. Μεγαλομμάτη τον οποίο πολλοί πολέμησαν με λύσσα στην Ελλάδα επειδή αποτελούσε κίνδυνο για τα βρώμικα και ελεεινά συμφέροντά τους.
Από το 2001, ο καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτης ζει στο Κάϊρο, στο Χαρτούμ, στο Μογκαντίσου, στο Κουργκάν της Σιβηρίας, στο Τουρφάν του Ανατολικού Τουρκεστάν (ΒΔ Κίνα) και σε άλλες χώρες ασιατικές κι αφρικανικές χώρες. Από το 2004 μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει πάνω από 2000 άρθρα στο Ιντερνέτ. Αυτή την περίοδο, ο κ. Μεγαλομμάτης βρίσκεται στο βόρειο Αφγανιστάν σε εξερευνήσεις μαζί με τους εκεί Χαζάρα και Τατζίκους φίλους του.
Σε επόμενα βίντεο θα παρουσιάσω αποσπάσματα και φωτογραφίες από τα άλλα πέντε (5) κεφάλαια του εξαιρετικού βιβλίου του κ. Μεγαλομμάτη.
Δείτε το βίντεο:
Edessa of Osrhoene (Urfa, SE Turkey): excerpts from Prof. Megalommatis’ The Six Stars of the Orient
1. Edessa of Osrhoene Edessa of Osrhoene, today’s Urfa in South – Eastern Turkey, is the central point of the first chapter. Already we discover there all the fundamental characteristics and the major trends of Megalommatis’ itinerary narratives. After describing monuments and archeological remains, the author gives a great part of consideration and effort to present – in a very vivid way – several, selected moments of the Edessene past, i.e. various glorious pages of the history of Edessa of Osrhoene, as well as and the entire province of Harran.
The portrait of the rival, Egyptian and Babylonian, armies of Nechao and Nebukadnezzar observing each other from the opposite river shores of Euphrates at Karkhemish is very strong and truly impressive. Certainly, the greater area of Harran was the cross point par excellence between Mesopotamia, Syria, Phoenicia and Anatolia for thousands of years. Megalommatis refers to Harran and its monuments, moving throughout History, from Abraham’s crossing to the Islamic times.
Absolutely fascinating are the descriptions of the Sabians, the famous astrosymbolists of Late Antiquity Sumatar. Muhammad Shamsaddin Megalommatis holds them as highly skillful mysticsinitiated in the greatest secrets pertaining to the End of Time, and to the arrival of the Messiah. The author refers to their voluntary dispersion which was attested several decades ago; he explains the otherwise mysterious development as an indication that the period prophesied as the End of Time has arrived, and he assures his reader that the Sabians, currently unidentified as dispersed in unknown locations, continue pursuing their highly evaluated work during the lifetime of the Messiah. The text turns therefore apocalyptic for the average reader, as the author insinuates that we are living at the times of the Messiah.
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
1. Эдесса Столица Осроены
Эдесса Столица Осроены, сегодняшняя Урфа в Юго-Восточной Турции, является центральной точкой первой главы. Уже здесь мы обнаруживаем все основные характеристики и основные направления повествований о маршрутах Мегаломматиса. После описания памятников и археологических памятников автор уделяет большое внимание и старается представить – очень живо – несколько избранных моментов прошлого Эдессы, то есть различные славные страницы истории Эдессы и Осроены, а также и вся провинция Харран.
Портрет конкурирующих армий египетского фараона Нечао и вавилонского царя Небукаднеззара, которые наблюдали друг друга с противоположных берегов Евфрата в Кархемиш, очень сильный и поистине впечатляющий. Конечно, большая провинция Харран была точкой пересечения между Месопотамией, Сирией, Финикией и Анатолией – на протяжении многих тысяч лет. Мегаломматис относится к Харрану и его памятникам, которые перемещаются по всей истории от перехода Авраама до исламских времен.
Абсолютно захватывающими являются описания сабиан, знаменитых астросимволистов поздней античности Суматар. Мухаммад Шамсаддин Мегаломматис считает их высококвалифицированными мистиками, посвященными в величайшие тайны, относящиеся к Концу Времени и приходу Мессии. Автор ссылается на их добровольное рассеяние, которое было засвидетельствовано несколько десятилетий назад; он объясняет загадочное развитие, как показатель того, что наступил период, предсказанный как Конец Времени, и заверяет своего читателя, что сабиане, в настоящее время неопознанные и рассеянные в неизвестных местах, продолжают преследовать свою высоко оцененную работу в течение жизни Мессии. Поэтому текст становится апокалиптическим для обычного читателя, поскольку автор намекнул, что мы живем во времена Мессии.
Δείτε το βίντεο:
Эдесса, столица Осроены (Урфа, Юго-Восточная Турция): из книги проф. Мухаммада Шамсаддина Мегаломматиса «Шесть звезд Востока»
(Опубликовано в Афинах в 1994 году профессором Мухаммадом Шамсаддином Мегаломматисом)
1. Эдесса Столица Осроены
Эдесса Столица Осроены, сегодняшняя Урфа в Юго-Восточной Турции, является центральной точкой первой главы. Уже здесь мы обнаруживаем все основные характеристики и основные направления повествований о маршрутах Мегаломматиса. После описания памятников и археологических памятников автор уделяет большое внимание и старается представить – очень живо – несколько избранных моментов прошлого Эдессы, то есть различные славные страницы истории Эдессы и Осроены, а также и вся провинция Харран.
Портрет конкурирующих армий египетского фараона Нечао и вавилонского царя Небукаднеззара, которые наблюдали друг друга с противоположных берегов Евфрата в Кархемиш, очень сильный и поистине впечатляющий. Конечно, большая провинция Харран была точкой пересечения между Месопотамией, Сирией, Финикией и Анатолией – на протяжении многих тысяч лет. Мегаломматис относится к Харрану и его памятникам, которые перемещаются по всей истории от перехода Авраама до исламских времен.
Абсолютно захватывающими являются описания сабиан, знаменитых астросимволистов поздней античности Суматар. Мухаммад Шамсаддин Мегаломматис считает их высококвалифицированными мистиками, посвященными в величайшие тайны, относящиеся к Концу Времени и приходу Мессии. Автор ссылается на их добровольное рассеяние, которое было засвидетельствовано несколько десятилетий назад; он объясняет загадочное развитие, как показатель того, что наступил период, предсказанный как Конец Времени, и заверяет своего читателя, что сабиане, в настоящее время неопознанные и рассеянные в неизвестных местах, продолжают преследовать свою высоко оцененную работу в течение жизни Мессии. Поэтому текст становится апокалиптическим для обычного читателя, поскольку автор намекнул, что мы живем во времена Мессии.
Η Δούρα Ευρωπός (Δοῦρα Εὐρωπός, Dura Europos, Дура Эвропос) είναι ένας από τους σημαντικώτερους αρχαιολογικούς χώρους όλου του κόσμου. Βρίσκεται στα ανατολικά άκρα της Συρίας, ακριβώς πάνω στην αριστερή (δυτική) όχθη του Ευφράτη, λίγο πριν ο ποταμός μπει στο Ιράκ – κάτι που σημαίνει ότι κάνουμε λόγο για τον μέσο ρου του Ευφράτη. Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται κοντά στο χωριό Σαλχίγιε, όχι μακριά από την τελευταία μεγάλη πόλη της Ανατολικής Συρίας Αμπού Κεμάλ.
Όπως το όνομά της δηλώνει, η πόλη ήταν αρχικά ένα ασσυροβαβυλωνιακό κάστρο (Ντουρ) στα δυτικά άκρα της Κεντρικής Μεσοποταμίας. Δούρα είναι η εξελληνισμένη μορφή του Ντουρ. Η επιπρόσθετη ελληνική λέξη προσδιορίζει το τεράστιο οπτικό πεδίο που προσφέρει ο παρά τον Ευφράτη λόφος πάνω στον οποίο αρχικά οι Ασσυροβαβυλώνιοι είχαν ανεγείρει ένα φρούριο. Ο χώρος προσφέρει ευρύτατη δυναυτότητα εποπτείας, συνεπώς προσφερόταν για μια σημαντική οχυρωματική θέση.
Στην μακραίωνη ιστορία της η Δούρα Ευρωπός ήταν η πόλη όλων των ορίων: αρχικά ανάμεσα στους Ασσύριους και τους Βαβυλώνιους. Η πόλη είναι το νοτιοδυτικό άκρο της Ασσυρίας και το βορειοδυτικό άκρο της Βαβυλώνας κατά την 2η προχριστιανική χιλιετία. Στα τέλη αυτής της χιλιετίας και στις αρχές της επόμενης, η Ντουρ και ο τριγύρω χώρος κατακλύσθηκαν από τους Αραμαίους που διασπάρθηκαν από τα νότια άκρα της Βαβυλώνας και τις ακτές του Περσικού Κόλπου μέχρι την Δαμασκό, την Κιλικία ή ακόμη την Λυδία όπως τεκμηριώνουν δίγλωσσες λυδικές – αραμαϊκές επιγραφές που έχουν σωθεί.
Ωστόσο, σήμερα, η Δούρα Ευρωπός δεν είναι αντικείμενο έρευνας των Ασσυριολόγων. Ο χώρος, του οποίου η ακμή ανάγεται στα σελευκιδικά, αρσακιδικά, και ρωμαϊκά χρόνια, είναι αντικείμενο έρευνας πολλών και διαφορετικών επιστημόνων. Η ανεύρεση αραμαϊκών, ελληνικών, λατινικών, παρθικών και περσικών επιγραφών ελκύει το ενδιαφέρον σημιτολόγων, ελληνιστών, λατινιστών και ιρανολόγων. Η τεράστια σημασία της καραβανούπολης ως κομβικού σημείου στους Ιστορικούς Δρόμους του Μεταξιού, των Μπαχαρικών και των Λιβανωτών την καθιστά αντικείμενο έρευνας όλων των ειδικών του Ρωμαϊκού Εμπορίου με την Κίνα.
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Όμως περισσότερο από τα προαναφερμένα, η ιστορική
σημασία της Δούρας Ευρωπού είναι ένα κάλεσμα για τους ιστορικούς θρησκειών,
τους θρησκειολόγους που ειδικεύονται
1- στον Μιθραϊσμό και ιδιαίτερα στην αποδοχή του
ανάμεσα στους Αραμαίους,
2- στην διάδοση ανατολικών θρησκειών, λατρειών,
μυθολογιών, θεουργιών, μυστικισμών και επιστημών στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και
την Μεσόγειο,
3- στον Ιουδαϊσμό και την διάδοση της αρχαίας
ιουδαϊκής θρησκείας ανάμεσα στους Αραμαίους (που χαρακτηριστικά εκπροσωπεί η
γνωστή Σαμαρείτιδα των ευαγγελικών περικοπών),
4- στην διατήρηση αρχαιοελληνικών και ρωμαϊκών
θρησκειών και λατρειών ανάμεσα στις ελληνικές και ρωμαϊκές κοινότητες του
σελευκιδικού και ρωμαϊκού κόσμου, και
5- στην διαμόφωση συγκρητικών μορφών θρησκειών με την
ανάμειξη στοιχείων πολλών, διαφορετικής προέλευσης, δογμάτων.
Οι χρόνοι της ακμής της Δούρας Ευρωπού τοποθετούνται στην
περίοδο από το 303 π.Χ., όταν ο Σέλευκος Νικάτωρ ανήγειρε εκνέου την πόλη ως
κεντρικό σημείο στον δρόμο που συνέδεε την Αντιόχεια με την Σελεύκεια επί του
Τίγρη (νότια της σημερινής Βαγδάτης), μέχρι την ιρανική σασανιδική επίθεση και
καταστροφή της πόλης το 256 μ.Χ., όταν ο Σαπούρ Α’ μετώκισε το σύνολο του
πληθυσμού στα ανατολικά κι άφησε την πόλη ως ερείπια να χαθεί κάτω από την άμμο
της ερήμου για σχεδόν 1700 χρόνια.
Τα πολλά ευρήματα, τα τείχη, οι πύργοι, τα τεράστια κτήρια,
οι πολλοί ναοί, το Μιθραίο, η Εκκλησία, η Συναγωγή, εντυπωσιακές τοιχογραφίες,
οι πολλές επιγραφές και τα λοιπά κειμενικά τεκμήρια (περγαμηνές) που
ανασκάφηκαν, ανασκάπτονται και θα ανασκαφούν στην Δούρα Ευρωπό κάνουν τον τόπο
αυτό ένα από τα μοναδικά στην Παγκόσμια Ιστορία δείγματα αυθεντικής
πολυπολιτισμικής κοινωνίας, η οποία αναπτύχθηκε από την εθελούσια συνεργασία
και συμβίωση πολλών διαφορετικών εθνών, κι όχι από τυχον παράξενη υποκίνηση,
τεχνητή υποδαύλιση, και υστερόβουλη επέμβαση. Ήταν μια φυσιολογική συνέπεια των
γενικωτέρων εξελίξεων στον ευρύτερο χώρο κι όχι ένα προγραμματισμένο και
προσχεδιασμένο τερατούργημα.
Στην Δούρα Ευρωπό ομιλήθηκαν διάφορες αραμαϊκές
γλώσσες και διάλεκτοι, καθώς υπήρχαν ντόπιοι Αραμαίοι αλλά και Παλμυρηνοί και
Χατραίοι (: από την Χάτρα, άλλη αραμαϊκή καραβανούπολη – κέντρο εμπορίου Δύσης –
Ανατολής, στο σημερινό βορειοδυτικό Ιράκ). Επίσης ομιλήθηκαν αρχαία ελληνικά,
λατινικά, παρθικά, ιουδαϊκά, μέσα περσικά, αρχαία υεμενικά, και αραβικά, καθώς
από κει περνούσε το εμπόριο από την Μεσόγειο προς το Ιράν, την Ινδία και την
Κεντρική Ασία, όπως επίσης και το εμπόριο από την Υεμένη και το Κέρας της
Αφρικής προς τον Καύκασο και περιοχές της Κεντρικής Ασίας.
Η Ιστορία της Δούρας Ευρωπού τεκμηριώνει κάτι το πολύ
σημαντικό: δεν χρειάζεται μια πόλη για να μείνει ως εξαιρετικά σημαντική στην
Ιστορία να είναι πρωτεύουσα ενός ισχυρού κράτους. Κι έτσι ήταν η ιστορία αυτού
του μοναδικού τύπου που λειτούργησε σαν χωνευτήρι πίστεων, παραδόσεων, δοξασιών
και μυστικισμών σε βαθμό που την αποκάλεσαν Πομπηία της Ερήμου.
Η Δούρα Ευρωπός παρέμεινε σελευκιδική από το 303 π.Χ.
μέχρι το 113 π.Χ. όταν την κατέκτησαν οι Πάρθοι, οι οποίοι την εκράτησαν μέχρι
το 114 μ.Χ., όταν επελαύνοντας προς τα ανατολικά την κατέλαβε ο Τραϊανός, ο μόνος
Ρωμαίος αυτοκράτορας που έφθασε στον μυχό του Περσικού Κόλπου και στα δυτικά
παράλια της Κασπίας. Οι Πάρθοι ανακατέλαβαν την πόλη το 117 μ.Χ. και την
διατήρησαν μέχρι το 165 μ.Χ. Τότε οι Ρωμαίοι την ανέκτησαν και την διατήρησαν,
ως ‘Αποικία’ (Colonia) από το 211 μ.Χ., μέχρι την
σασανιδική ιρανική κατάληψη του 256 μ.Χ. και καταστροφή της πόλης.
Έτσι, η Δούρα Ευρωπός υπήρχε πάντοτε μια πόλη ανάμεσα
σε δυο κόσμους: του Σελευκίδες της Συρίας και τους Αρσακίδες του Ιράν πρώτα,
και τους Ρωμαίους και τους Σασανίδες του Ιράν έπειτα. Με τους Ρωμαίους και
Μακεδόνες κατοίκους της, η Δούρα Ευρωπός παρέμεινε το ανατολικώτερο σημείο όπου
αρχαία ελληνικά και λατινικά ομιλούντο τον 3ο αιώνα στην Συρο-Μεσοποταμία.
Για την Δούρα Ευρωπό μπορούν να γραφούν
εγκυκλοπαίδειες. Είναι ο χώρος όπου σώζονται η αρχαιότερη εκκλησία, η
αρχαιότερη συναγωγή και το αρχαιότερο Μιθραίο δυτικά του Ιράν.
Δείτε το βίντεο:
Дура Эвропос: Многокультурный караванный город на
берегу Евфрата: арамейцы, греки, римляне и иранцы
Первоначально на месте Д.-Е. располагалась
древнеассир. крепость. В 300-280 гг. до Р. Х. Селевк I Никатор основал там
колонию македон. воинов, охранявших переправы через Евфрат на пути из 2 столиц
гос-ва Селевкидов – Антиохии-на-Оронте и Селевкии-на-Тигре. Приблизительно
после 113 г. до Р. Х. в составе Месопотамии Д.-Е. перешел под власть Парфии,
став важным форпостом в Сирии. Население города к I в. до Р. Х. было по
преимуществу арамейским. В 116 г. Д.-Е. был оккупирован войсками рим. имп.
Траяна, позже возвращен имп. Адрианом парфянам, в 165 г., во время парфянского
похода имп. Луция Вера, завоеван римлянами и включен в состав рим. пров. Сирия,
в 211 г. получил статус колонии. С рим. завоеванием Д.-Е. стал одним из
форпостов в войнах с Парфией, его гарнизон был увеличен за счет войск, базировавшихся
в Сев. Европе, было начато строительство оборонительных сооружений. С падением
Парфии и усилением гос-ва Сасанидов город неоднократно переходил из рук в руки.
В 256 или 257 г. крепость была разрушена войсками сасанидского царя Шапура I
(сохр. следы разрушений, останки воинов, погибших в подстенных подкопах). В
260-273 гг. Д.-Е. входил в состав гос-ва Пальмира, позже стал местом поселений
христ. отшельников, постепенно был поглощен пустыней.
В эпоху правления Селевкидов (возможно, раньше) город
был окружен зубчатой стеной со сторожевыми башнями (сохр. остатки 26), разделен
улицами на квадраты по античной Гипподамовой системе (судя по следам
неоконченных строительных работ, первоначальный план не был осуществлен;
основной план сохр. структуру эллинистического города). От главных Пальмирских
ворот (17-16 гг. до Р. Х.) начиналась широкая улица, на к-рой находилась агора;
по оси этой улицы в юго-вост. части города располагалась старая цитадель,
основанная греками как стратегион (резиденция стратега), на северо-востоке –
новая цитадель (времени Селевкидов, II в. до Р. Х.; перестроена и достроена в
парфянский период), у сев. оконечности города, у приречной стены,- резиденция
начальника рим. гарнизона (после 227).
От парфянского времени в Д.-Е. сохранились руины
цитадели и дворца, остатки жилых домов, руины храмов греч., местных вост. и
синкретических греко-сир. и греко-иран. божеств: Баала-Бела, Артемиды, культ
к-рой слился с культом иран. Нанайи (40-33 гг. до Р. Х., перестроен при
парфянах из греч. храма, служил центром офиц. культа Д.-Е. в греч., парфянский
и рим. периоды), сир. богини Атаргатис (31-2 гг. до Р. Х., к востоку от храма
Артемиды-Нанайи, построен по сходному плану), Зевса Кириоса (Господа), Зевса
Теоса (Бога) (114 г., к северу от кардо), Зевса Мегиста (Величайшего) (169 г.,
на месте древнего храма 95-70 гг. до Р. Х., имеет смешанные греко-парфянские
черты), т. н. храма Пальмирских богов, или храма Гадде, посвященного 2
пальмирским божествам – Баалам (до 159, между храмом Атаргатис и агорой Д.-Е.),
Адониса и др. Нек-рые из храмов были расписаны, в руинах обнаружены рельефы и
статуи. К рим. времени относятся укрепления в военном квартале и возведенные на
месте жилого квартала парфянского времени строения, предназначенные для
гарнизона, занявшие 1/4 территории города, где располагались термы и храмы. В
храмах Д.-Е. обнаружено множество вотивных рельефов, стилистически близких к
пальмирским, при полном их отсутствии в погребальных комплексах.
Открытые в Д.-Е. жилые дома (по типу и архитектурному
декору греч. или эллинизированные, рим. или отмеченные рим. влиянием – «дворец
Лисия» с портиком на стороне террасы, обращенной к Евфрату; «дворец начальника
пограничной стражи» в военном квартале) и многочисленные святилища имеют
месопотамский облик – комплекс помещений вокруг главного двора, окруженного
стеной. За стенами Д.-Е. расположены некрополи, представляющие собой подземные
захоронения с неск. погребальными башнями.
В 256 г., видимо незадолго до осады армией Сасанидов,
застроенный квартал шириной ок. 12-15 м, прилежащий к стене, высота к-рой
составляла 10 м, был засыпан рим. солдатами битым кирпичом, благодаря чему до
наст. времени сохранились храм Пальмирских богов, митреум (храм Митры), дом
рим. типа с «домовой церковью», синагога (с 245).
Остатки крепости Д.-Е. были обнаружены 30 марта 1920
г., когда при рытье траншей брит. солдаты увидели росписи храма Пальмирских
богов с изображением жрецов и римского легионера, приносящих жертвы богам.
Эксперт археолог Дж. Г. Брестед, 1-м ознакомившийся с городищем, предположил,
что оно известно по лит. источникам как Д.-Е. В 1922-1923 гг. раскопки Д.-Е.
вела франц. экспедиция под рук. Ф. Кюмона (в публикации 1926 г. он подтвердил,
что обнаруженный город является Д.-Е.), в 1928-1937 гг.- франко-амер.
экспедиция под рук. М. И. Ростовцева из Йельского ун-та; раскопки были
остановлены в связи с началом второй мировой войны. В сер. 80-х гг. раскопки
возобновлены франко-сирийской экспедицией под рук. П. Лериша.
Ду́ра-Е́вропос [греч. Ϫοῦρα Εὔρωπος], древний город на берегу р. Евфрат, у одной из главных дорог,
связывавших Дамаск с Месопотамией; в наст. время – городище близ дер.
Эс-Салихия (Вост. Сирия); музей под открытым небом. Совр. название условно и
образовано из слияния арам. duru – стена, крепость (название бытовало среди
местного населения) и македон. топонима Europos (офиц. название в греко-рим.
документах).
Памятники материальной культуры и эпиграфики,
сохранившиеся в Д.-Е., доказывают, что в парфянский период его население было
сирийским, арабским и иранским. Этническая картина усложнилась при Селевкидах с
поселением греков и македонян, затем – с рим. завоеванием. Различные религии
были принесены в Д.-Е. греками, рим. воинами (в основном германцами из Сев.
Европы), арабами из Пальмирского оазиса, степными кочевниками, парфянами;
население разделялось по вероисповеданию, о чем свидетельствуют надписи: в
синагоге они выполнены на арам. языке, в «церкви» – на греческом.
Dura Europos
(“Fort Europos”) is a ruined Hellenistic-Roman walled city built on
cliff 90 meters above the banks of the Euphrates river. It is located near the
village of Salhiyé, in today’s Syria. Destroyed by war and abandoned in the 3rd
century AD, it lie hidden until its rediscovery in 1920. Excavations have
revealed, among other important ruins, the oldest synaogogue and oldest church
ever found. Due to its remarkable preservation and has sometimes been dubbed
the “Pompeii of the Syrian Desert.”
Dura Europos
was founded in 303 BC by the Seleucids (Alexander the Great’s successors) on
the intersection of an east-west trade route and a north-south trade route
along the Euphrates. The new city, named for the birthplace of Seleucus I
Nicator, controlled the river crossing on the route between Antioch on the
Orontes and Seleucia on the Tigris. Dura Europos was part of a network of
military colonies intended to secure Seleucid control of the Middle Euphrates.
Dura was
rebuilt as a great Hellenistic city in the 2nd century BC, with a rectangular
grid of streets arranged around a large central agora, was formally laid out.
Its location on a major crossroads made it a very cosmopolitan city:
inscriptions in many languages have been found here and the religious buildings
of pagans, Jews and Christians stand side by side.
Dura Europos
later became a frontier fortress of the Parthian Empire and it was captured by
the Romans in 165 AD. In the early 200s AD, the famed house-church and
synagogue were built at Dura Europos. There was also a Mithraeum, a Temple of
Bel and a Temple of Adonis in the multi-cultural city.
Dura Europos
was abandoned after a Sassanian siege in 256-257. In a last-ditch attempt to
save the city, the synagogue was filled in to make a fortress, thereby ensuring
its preservation. The city eventually became covered in shifting sands and
disappeared from sight.
Although the
existence of Dura-Europos was long known through literary sources, it was not
rediscovered until British troops under Captain Murphy made the first discovery
during the Arab rebellion in the aftermath of World War I. On March 30, 1920, a
soldier digging a trench uncovered beautifully preserved frescoes. The American
archeologist James Henry Breasted, then at Baghdad, was alerted. Major
excavations were carried out in the 1920s and 1930s by French and American
teams.
The first
excavations of the site, undertaken by Franz Cumont and published in 1922-23,
identified the site as Dura-Europos and uncovered a temple before renewed
hostilities in the area closed it to archaeology. Later, renewed campaigns
directed by Michael Rostovtzeff funded by Yale University continued until 1937,
when funds ran out with only part of the excavations published. World War II
then interfered.
Since 1986
excavations have resumed. Not the least of the finds were astonishingly
well-preserved arms and armour belonging to the Roman garrison at the time of
the final Sassanian siege of 256. Finds included painted wooden shields and
complete horse armours, preserved by the very finality of the destruction of
the city that journalists have called “the Pompeii of the desert”.
The largely
mud-brick architecture of Dura Europos does not compare to Palmyra visually,
but the dramatic remains of the walls and siegeworks combined with precipitous
views over the green valley of the Euphrates makes for a striking sight. And
arguably, Dura surpasses Palmyra in historical and religious importance.
Dura-Europos
was a cosmopolitan society: over a hundred parchment and papyrus fragments and
many inscriptions have been discovered at the site, which include Greek, Latin,
Palmyrenean, Hebrew, Hatrian, Safaitic, and Pahlavi.
Three of the
covered homes in Dura Europos had been converted for use as religious
buildings. One had become a Mithraeum, dedicated to the worship of the god
Mithras, who was popular with Roman soldiers. Another had undergone structural
modifications to become a Jewish synagogue. The third home had been converted
to a Christian church. The synagogue and church are the oldest that have been
found anywhere, and are also remarkable in that they were built very close to
each other at virtually the same time.
The world’s
oldest preserved Jewish synagogue in Dura-Europos has been dated by an Aramaic
inscription to 244. It was preserved when it was filled with earth to
strengthen the city’s fortifications against a Sassanian assault in 256. It was
uncovered in 1935 by Clark Hopkins, who found that it contains a forecourt and
house of assembly with frescoed walls depicting people and animals, and a Torah
shrine in the western wall facing Jerusalem.
The
synagogue’s painted walls and roof of baked-brick tiles were transported across
the desert 300 miles away to Damascus, where it became the centrepiece of the
National Museum built in 1934. Yale had to settle for a copy.
Dura-Europos
also boasts the oldest known Christian church. It was dismantled and
re-constructed at Yale University in the early 1930s, so there isn’t much to
see at Dura-Europos but basic foundations.
The church
occupied a typical Roman upper-class house centered around a columned courtyard
with an open room (atrium). In the center of the courtyard was a pool
(impluvium). At the opposite end from the entrance was a raised area (tablinum)
containing a table and used by the family as a reception area and for
ceremonial functions.
Scholars
speculate that the congregation gathered around the pool, which was used for
baptism. In the tablinum sat the bishop, who celebrated the Eucharist
(communion) at the table. This arrangement provides a basis for the liturgical
arrangement of later basilica churches.
The murals
of the Dura Europos chuch were painted between 232 and 256 AD and are among the
earliest examples of Christian art that survives today. The mural of the
Healing of the Paralytic contains the earliest image of Jesus found anywhere.
In 1933, an
important fragmentary text was unearthed at Dura Europos that contained a
previously unknown Greek harmony of the gospels, dated to the late 2nd century.
This has been important for early Christian studies, particular those of Tatian’s
Diatessaron, a more well-known gospel harmony.
Excavations
have also revealed the ruins of pagan temples dedicated to Greek, Roman and
Palmyrene gods, including a Temple of Bel (a Semitic god) and a Temple of
Adonis (a Greek god).
Preserved in
the Temple of Adonis was a 2nd-century dedicatory inscription, which is now in
the Louvre Museum. Other finds from Dura can be seen at the National Museum in
Damascus and elsewhere.
Δούρα Ευρωπός: Το Μέγιστο Πολυπολιτισμικό Κέντρο της Ιστορίας – Αραμαίοι, Έλληνες, Ρωμαίοι, Ιρανοί
Περισσότερα:
Η Δούρα Ευρωπός είναι αρχαία πόλη, στις όχθες του
ποταμού Ευφράτη, στα σύνορα μεταξύ Μεσοποταμίας και Συρίας. Ιδρύθηκε, ως
στρατιωτική αποικία, μετά το πέρας του Βαβυλωνιακού πολέμου (311-309 π.Χ.) από
τον στρατηγό Νικάνορα (λογικά είναι το ίδιο πρόσωπο που ίδρυσε την Έδεσσα και
την Αντιόχεια Μυγδονική) για λογαριασμό του κυρίου του Σελεύκου Α΄ Νικάτορος
(358-281 π.Χ.), ενός εκ των βασιλικών φίλων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ονομασία
Ευρωπός προέρχεται από την ομώνυμη πατρίδα του Σελεύκου στην Μακεδονία.
Το 253 ή 256 μ.Χ. καταστράφηκε από τους Πέρσες και
σκεπάστηκε από την άμμο. Όταν, στις δεκαετίες 1920 – 1930, η αρχαιολογική
σκαπάνη την επανέφερε στο φως ο Mikhail Rostovtzeff την είχε αποκαλέσει
«Πομπηία της ερήμου». Η ανακάλυψή της έγινε τυχαία από το βρετανικά στρατεύματα
το 1920.
Dura-Europos
(Greek: Δοῦρα Εὐρωπός), also spelled Dura-Europus, was a Hellenistic, Parthian and Roman
border city built on an escarpment 90 metres (300 feet) above the right bank of
the Euphrates river. It is located near the village of Salhiyé, in today’s
Syria. In 113 BC, Parthians conquered the city, and held it, with one brief
Roman intermission (114 AD), until 165 AD. Under Parthian rule, it became an
important provincial administrative center. The Romans decisively captured
Dura-Europos in 165 AD and greatly enlarged it as their easternmost stronghold
in Mesopotamia, until it was captured by the Sasanian Empire after a siege in
256–57 AD. Its population was deported, and after it was abandoned, it was
covered by sand and mud and disappeared from sight.
Dura-Europos
is extremely important for archaeological reasons. As it was abandoned after
its conquest in 256–57 AD, nothing was built over it and no later building
programs obscured the architectonic features of the ancient city. Its location
on the edge of empires made for a co-mingling of cultural traditions, much of
which was preserved under the city’s ruins. Some remarkable finds have been
brought to light, including numerous temples, wall decorations, inscriptions,
military equipment, tombs, and even dramatic evidence of the Sassanian siege.
Ду́ра-Эвропо́с (греч. Δοῦρα Εὐρωπός) — античный город на Евфрате
(вблизи современного города Сальхиях в Сирии), существовавший примерно с 300
года до н. э. до 256 года. Получил известность в связи с археологическими
находками и хорошо сохранившимися древними фресками. Дура на арамейском
означает «крепость».
Город был основан царём Селевком I Никатором около 300 года до н.
э. среди многих других и просуществовал более 550 лет. Примерно в 100 году до
н. э. перешёл под власть Парфянского царства, а с 165 года — Римской империи. В
римское время Дура-Европос был крупным торговым центром, и большинство
археологических находок относятся к этому периоду времени. В 256 году захвачен
войсками Сасанидов и заброшен.
Селевк, диадох Александра Македонского, выбрал для
поселения своих солдат заброшенную ассирийскую крепость на дороге из Дамаска в
Междуречье и дал ей имя «Дура». Римляне назвали город «Дура-Европос», потому
что местная аристократия состояла из потомков македонцев, то есть они
подчеркнули что город управляется «европейцами» из Македонии. Крепость стояла
на высоком берегу среднего Евфрата, защищённая с трёх сторон крутыми обрывами,
а четвёртая сторона, противоположная от реки и примыкающая к пустыне, была
обнесена длинной прямой стеной с башнями. Размеры города составляют примерно
700 на 1000 м.
Город регулярно спланирован (прямо пересекающиеся
улицы) в селевкидское время, к которому относятся агора, остатки храмов,
цитадель. Со временем гражданское население стало превалировать, и крепость
превратилась в захолустный городок, выросший вокруг рыночной площади. Однако
население можно назвать гражданским лишь условно. В военное время земледельцы
вставали в строй, образуя сословие так называемых клерухов. В социальном отношении
жители делились по родам, как и в Македонии. Земля клерухам давалась в
пожизненную аренду за их службу или службу их детей, оставаясь царской
собственностью.
Dura Europos,
ruined city on the right bank of the Euphrates between Antioch and Seleucia on
the Tigris, founded in 303 B.C.E. by Nicanor, a general of Seleucus I. It
flourished under Parthian rule. The site is in modern Syria, on a plateau
protected on the east by a citadel built on bluffs overlooking the river, on
the north and south by wadis, and on the west by a strong rampart with powerful
defensive towers. Its military function of the Greek period was abandoned under
the Parthians, but at that time it was the administrative and economic center
of the plain extending 100 km between the confluence of the Ḵābūr and
Euphrates rivers and the Abū Kamāl gorge to the south.
I. Archaeology
and History
Initial
archeological exploration of the city took place in 1920-22, under the direction
of Franz Cumont and the sponsorship of the Académie des Inscriptions et
Belles-Lettres in Paris. From 1929 to 1937 Yale University and the Académie
sponsored excavations under the initiative of M. I. Rostovtzeff, who published
Dura-Europos and Its Art, a synthesis of the history of the town and of its
civilization, formed from Greek, Semitic, and Iranian components. This work has
served as the basis for all subsequent studies of the site. In fact, however,
understanding of Dura Europos depended mainly on written materials (parchments,
papyri, inscriptions, and grafitti; see ii, below), paintings, tombs, and
portable objects (e.g., coins, bronzes, and lamps) from the excavations, and
very little attention has been paid to the architectural remains. Although
nearly a third of the town has been excavated, a large number of buildings have
been published only summarily or not at all. It therefore became necessary to
resume the work of publication, and for this reason the Mission Franco-Syrienne
de Doura-Europos was formed in 1986 under the joint direction of the author and
Assad Al-Mahmoud; the major objectives are to reexamine the archeological data,
to make available the entire mass of documentation from previous excavations,
as well as to save the monuments from destruction.
Dura Europos
was brought into the Iranian cultural sphere after the Parthian conquest in
about 113 B.C.E. (Bellinger; Welles). This domination lasted three centuries,
interrupted by a Roman occupation in 115-17 C.E., during Trajan’s expedition to
Ctesiphon. In 165 Dura was conquered by Avidius Cassius and became a stronghold
in the Roman defensive system along the eastern frontier of the empire.
Nevertheless, despite an impressive effort to reinforce its defenses, the town
was unable to withstand the great offensive launched by the Sasanian Šāpūr I
(240-70) in 256; it was taken after a bitter siege, and the population was deported,
thus putting an end to the town’s existence.
The Parthian
period
According to
recent discoveries, Dura Europos, originally a fortress, was constituted as a
city only in the late Hellenistic period and had been only sparsely populated
throughout the Greek period. It was under the Parthians, however, that the city
assumed its essential aspect, as revealed by the excavations, a configuration
only partly modified by the Roman occupation, except for transformation of the
northern sector into a Roman camp. Recent work by the Mission Franco-Syrienne
has permitted some refinement of this picture; certain buildings that had
formerly been attributed to the Parthians can now be dated to the Hellenistic
period. For example, according to Armin von Gerkan, the cut-stone
fortifications of Dura Europos had been built by the Parthians, fearful that
the Greek wall of unbaked bricks would be insufficient against a Roman attack.
Only the northern section of the original western wall survived, which he took
as proof that the project had been rendered unnecessary by the peace concluded
between the Parthians and Augustus in 20 B.C.E. (pp. 4-51). This conclusion was
based more on probabilities extrapolated from the reports of ancient historians
than on archeological discoveries and has been contradicted by the results of
recent soundings and clearing of earlier trenches. It is now clear that it was
the Greeks themselves who built the stone fortifications, in the second half of
the 2nd century B.C.E., and that the use of mud bricks resulted from the
imminent threat from the Parthians, which forced the builders to finish the
wall with more easily obtained material (Leriche and Mahmoud, l990). Similarly,
the reconstruction of the palace of the strategus and its extension to the
north, as well as construction of the second palace in the citadel, which shows
a number of similarities, had been attributed to the Parthian period, but
recent excavations in the interior and at the base of the facade of the former
building have revealed that it belongs to the 2nd century B.C.E., that is, the
Greek period. In a recent study Susan Downey (1988) has also called into
question the restoration of one palace with an ayvān, which was suggested in
the Yale publications and would imply a Parthian construction.
The Parthian
period thus appears to have been primarily a phase of expansion at Dura
Europos, an expansion favored by abandonment of the town’s military function.
All the space enclosed by the walls gradually became occupied, and the
installation of new inhabitants with Semitic and Iranian names alongside
descendants of the original Macedonian colonists contributed to an increase in
the population (Welles et al.). In his celebrated Caravan Cities Rostovtzeff
had argued that this prosperity could have resulted from the town’s position as
a trading center and caravan halt, but this hypothesis has been abandoned, for
nothing uncovered by the excavations has confirmed it. Instead, Dura Europos
owed its development to its role as a regional capital, amply illustrated by
the contents of inscriptions, parchments, and papyri.
In the
Parthian period Greek institutions remained in place (Arnaud), and the
property-zoning scheme established in the Hellenistic period was respected in
new construction; that is, buildings were kept within the limits of
pre-existing blocks 35 x 70 m laid out uniformly over the entire surface of the
plateau, even to a large extent in the interior wadis. The only exceptions were
the quarter of the town southeast of the citadel, which had apparently already
been occupied before the division into lots, and a sector of the agora that had
been invaded by domestic buildings. The ramparts were neglected: Domestic trash
accumulated along the periphery, finally forming a mass so thick that it
prevented access to certain towers on the western wall.
The
architecture of the Parthian period was characterized by a progressive
evolution of Greek concepts toward new formulas in which regional traditions,
particularly those derived from Babylonia, played an increasing role. These innovations
affected both religious and domestic buildings. No secular public building is
known to have been built during the Parthian period, with the possible
exception of a bath constructed of cut stone in the northeast sector of the
town. The evolved Parthian forms generally persisted into the Roman period,
except for buildings in the Roman camp in the northern third of the town, for
example, the palace of the Dux Ripae and the praetorium.
The
architecture of private dwellings varied in detail according to the wealth of
the owner. The systematic layout of the Greek city, in which each house was
supposed to cover one-eighth of a block (ca. 300 m2), was abandoned or modified
through subdivision and consolidation resulting from sales or inheritance
(Saliou). The smallest houses covered one quarter or even less of a Greek lot,
whereas other, more luxurious examples might cover up to half a block. But the
organizing principle of the house remained fundamentally the same: The street
door, often situated at a corner of the house, opened onto a corridor leading
into a central courtyard, which provided access and light to the various rooms
of the house. The principal room, the andrón, was usually situated on the south
side, opening to the north, and was surrounded on all four walls by a masonry
bench; it served as a reception room (Allara). Some houses incorporated
columns, but gabled roofs disappeared in favor of terraces, rooms became
irregular in shape, and several houses had second stories.
Religious
architecture underwent a comparable evolution, traceable through numerous
excavated buildings: the temples of Artemis Nanaïa II and Zeus Megistos II, the
necropolis temple, and the temples of Artemis Azzanathkona, Zeus Kyrios,
Atargatis, Bel, Aphlad, Zeus Theos, Gad, and Adonis. This architecture diverged
more and more from the hypothetical Greek model, if in fact such a model had
ever been introduced at Dura Europos (Downey, 1988, p. 176). All the temples of
the Parthian period have the same basic plan, with variations in detail. A
generally square temenos is enclosed by a blank wall; the naos stands at the
back of the interior courtyard facing the entrance. Against the interior face
of the enclosure wall are a series of rooms for service or secondary cults,
usually built by donors. When the naos is set against the back wall of the
temenos, a narrow space is left between them to provide a separation of the
cella from the exterior world. The building is small, usually square in plan,
and raised on a podium of two or three steps, with one or more altars in front.
The interior is divided in two: the pronaos, which occupies the full width of
the building and is sometimes furnished with tiers of benches on either side of
the entrance, and the cella, usually flanked by two chapels or lateral
sacristies. The cult image on the wall opposite the entrance, either mounted on
a pedestal or painted directly on the surface. All that remains from the Greek
tradition is the occasional presence of a columned facade in front of the
temple or porticoes along the sides of the courtyard, as at the temple of Bel.
It is thus
clear that at Dura Europos entirely original architectural formulas were
perfected during the Parthian period, in both religious and domestic
constructions; the Babylonian element predominated, though with a certain Greek
dressing, but no unequivocal Iranian influence appears. The formula for
religious buildings was followed in all temples, whatever the form of worship
to which they were consecrated, Greek or Semitic.
The only
Iranian cult known at Dura Europos was that of Mithra, which paradoxically had
been introduced into the city by Roman troops in 168. The mithraeum, located
near the western wall in the Roman camp, belongs to the type dedicated to the
cult throughout the Roman world and has no features in common with the other
religious buildings at Dura Europos, except that it stands on a podium. It
appears to have been a single room of modest dimensions with a bench on each of
the longer sides; above the central aisle there was a raised ceiling with a
clerestory. At the end of the room was a niche containing two cultic
bas-reliefs with an altar before them. The entire surface of the room was
covered with painted decoration: scenes from the life of Mithra,
representations of magi and the zodiac around the bas-reliefs in the niche, and
mounted hunting scenes on the side walls.
Although
Iranian influence is difficult to find in the architecture of Dura Europos, in
figurative art it is much more pronounced. In fact, owing to landfill that
preserved religious buildings along the western wall (see below), Dura has
provided the main evidence of a decorative art that seems to have developed in
Parthian domains, reflecting a synthesis of the traditions of the ancient Near
East (linear drawing, two-dimensional forms, stiff poses) and the Hellenic
world (the use of architectural decoration and friezes, types of dress). Furthermore,
in religious settings, those most fully represented, the principle of “Parthian
frontality” prevailed. This convention, according to which all figures, human
or divine, face directly forward, with eyes fixed on the spectator, made its
appearance at Dura very early, in the oldest painting, of the sacrifice of
Conon, in the temple of Bel (probably 1st century C.E.). It persisted until the
destruction of the city, as attested in the frescoes of the synagogue, dating
from 245. It was equally apparent in sculpture and terra-cottas (except for a
statue of Artemis with the tortoise, which comes from a Hellenistic center)
and, for example, in two reliefs of the Gads of Dura and Palmyra. On the other
hand, in frequent narrative scenes of combat and hunting on horseback, like
those in the mithraeum, the horses and wild beasts are portrayed in a flying
gallop, a characteristic that was to be developed in Sasanian art.
The siege of
Dura Europos
The Sasanian
siege of Dura Europos in 256 brought an end to the town’s existence and
immobilized Šāpūr’s army for several months. The determined resistance put up
by the inhabitants forced the assailants to adopt various siege tactics, which
eventually resulted in conquest of the city; the defensive system, the mines,
and the assault ramp were left in place after the deportation of the
population, which permits modern investigators to gain an exact idea of the
military techniques of the Sasanians and the Romans in the mid-3rd century.
It is not
known where the Sasanians located their camp, but traces of their operations
against the city wall still survive (du Mesnil du Buisson). To guard against
the attack, which was clearly expected from the time that the Sasanian empire
was established, the Romans had heightened and reinforced the external faces of
the western and northern ramparts by masking them with thick layers of fill
covered by a mud-brick glacis and thus burying the buildings along the inside
of the wall. The Persians undermined towers 19 and 14 on the western wall in
order to bring them down, but, owing to the filling and the glacis, the towers
were not really destroyed. At the southeast corner of the town they built an
assault ramp 40 m long and 10 m high against the wall to permit troops to
enter; it consisted of a mass of fill packed between two walls of brick and
paved with baked bricks, which made it possible to move a siege machine close
to the wall. Two tunnels, each wide enough to permit several men to advance
abreast, were dug near the body of the ramp. There is no surviving textual
description of the siege of Dura Europos, but Ammianus Marcellinus’ account of
the siege of Amida a century later, in which the same techniques were used,
permits reconstruction of the operations at Dura; the main siege weapons were
catapults, movable towers, and even elephants. Clearly the Sasanian armies had
a sophisticated knowledge of siege techniques.
The
discovery of the body of a Sasanian soldier in one of the trenches has also
yielded precious information. He was equipped with a coat of mail, a sword
ornamented with a jade disk of Central Asian type, and an iron helmet made in
two halves with an iron crest running vertically down the center of the front,
of clearly Mesopotamian and Iranian origin. This type of helmet served as a
model for those adopted in the Roman empire in the 3rd century (James).
The
chronology of the siege operations has given rise to a debate that is still far
from having been resolved. The discovery of Pahlavi inscriptions on the
frescoes of the synagogue does not prove that the town had first been occupied
by the Sasanians during a campaign in 253, three years before the final siege.
It is also improbable that a house near the triumphal arch on the main street,
in which there was a fresco of Sasanian type showing a fight between
cavalrymen, belongs to this putative first occupation. It seems now that this
fresco, several ostraca in Pahlavi found in the palace of the Dux Ripae (Figure
30/13), and the tombs discovered in the town and along the river resulted from
temporary installation of a small Persian detachment in the town after the
victory of 256 (MacDonald; Leriche and Al Mahmoud, 1994).
Τις βιβλιογραφικές παραπομπές μπορείτε να βρείτε εδώ:
Dura Europos
– The Life, Death and Resurrection of an ancient city – Syria
I traveled
to Dura Europos just before the outbreak of the Syrian civil war and were one
of the last to see this magnificent site before it was destroyed.
Dura Europos
was a Hellenistic, Parthian and Roman border city built on an escarpment above
the Euphrates river in eastern Syria.
It was
conquered in 114 AD and finally captured in 165 AD by the Romans (who greatly
enlarged it as their easternmost stronghold in Mesopotamia) and destroyed after
a Sassanian siege in 257 AD. After it was abandoned, it was covered by sand and
mud and disappeared from sight.
Abandoned
after its conquest in 256–7 AD, nothing was built over it and no later building
programs obscured the architectonic features of the ancient city. Its location
on the edge of empires made for a co-mingling of cultural traditions, much of
which was preserved under the city’s ruins.
Some
remarkable finds have been brought to light, including numerous temples, wall
decorations, inscriptions, military equipment, tombs, and even dramatic
evidence of the Sassanian siege during the Imperial Roman period which led to
the site’s abandonment.
After it has been severely looted by the Islamic State in the ongoing Syrian Civil War, it was demolished by ISIS.
Η Βακτριανή είναι ο χώρος του σημερινού βόρειου Αφγανιστάν και των προς αυτό συνοριακών περιοχών του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Τατζικιστάν. Η Βακτριανή είναι μια μεγάλη κοιλάδα που περικλείεται από τα Παμίρ στα βόρεια και στα ανατολικά και από τον Ινδοκαύκασο (Χιντού Κους) στα νότια. Στα δυτικά η κοιλάδα εκτείνεται μέχρι την Σογδιανή που βρίσκεται στα βόρεια και βορειοδυτικά της Βακτριανής και είναι πολύ πιο πεδινή χώρα. Πρωτεύουσα της Βακτριανής ήταν τα Βάκτρα (σήμερα Μπαλχ) που αποτελούσαν πολύ σημαντικό κέντρο πολιτισμού πάνω στους Ιστορικούς Δρόμους του Μεταξιού στα προϊσλαμικά και στα ισλαμικά χρόνια. Δυστυχώς σχεδόν τα πάντα από τα αρχαία, προϊσλαμικά, Βάκτρα έχουν χαθεί, διότι θα έπρεπε να εκκενωθεί η πόλη Μπαλχ για να γίνουν εκτεταμένες ανασκαφές, αν και βέβαια το περίφημο κάστρο του Μπαλχ σαφέστατα και αντιστοιχεί στην αρχαία, προϊσλαμική ακρόπολη των Βάκτρων.
Οι σήμερα σωζόμενοι, ανεσκαμμένοι και μελετημένοι χώροι του επίκεντρου της Αρχαίας Βακτριανής είναι: το Τίλια Τεπέ (Tilia Tepe), όπου ο Ρωσσο-Ποντιος Βίκτωρ Σαριγιαννίδης έφερε στο φως τα πιο εντυπωσιακά βακτριανικά μνημεία και απίστευτο αριθμό χρυσών αντικειμένων, το Τερμέζ (Termez), το Σουρχ Κοτάλ (Surkh Kotal), το Κουντούζ (Kunduz), το Ταχτ-ι Σανγκίν (Takht-i Sangin), το Νταλβερζίν Τεπέ (Dalverzin Tepe), και το Άι Χανούμ (Ai Khanoum). Βεβαίως η Βακτριανή εξικνείται και πιο νότια μέχρι την Αλεξάνδρεια του Καυκάσου (η μεταγενέστερη Καπίτσα, πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας του Κουσάν) και το Μπαγκράμ (Begram), στις νότιες υπώρειες του Ινδοκαύκασου λίγο βορειώτερα της Καμπούλ. Αλλά η Βακτριανή δεν φθάνει τόσο βόρεια όσο η Αλεξανδρεια Εσχάτη στην Κοιλάδα της Φεργάνα, βορείως των Παμίρ: εκείνη η περιοχή είναι τμήμα της Σογδιανής.
Κεντρικό γεωγραφικό χαρακτηριστικό της Βακτριανής είναι το γεγονός ότι η χώρα διασχίζεται από τον Ώξο (αρχαία ιρανικά: Γιάχσα), ένα μεγάλο ποτάμι που σήμερα ονομάζεται Αμού Ντάρυα κι εκβάλλει στην Αράλη, όπου επίσης εκβάλλει, ρέοντας πολύ πιο ανατολικά, και ο Ιαξάρτης (αρχαία ιρανικά: Γιάχσα Άρτα: ‘Άνω Ώξος’), ο οποίος σήμερα λέγεται Συρ Ντάρυα. Ο Ώξος (Αμού Ντάρυα) σχηματίζεται από την συμβολή πολλών παραποτάμων που σχηματίζονται στα βουνά που περιβάλλουν την Βακτριανή από τα βόρεια, τα ανατολικά και τα νότια: ο Παντζ και ο Κόκτσα είναι δύο από αυτούς τους παραποτάμους.
Η Άι Χανούμ (Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ώξου) έχει ανεγερθεί στην συμβολή αυτών των δύο παραποτάμων του Ώξου, του Παντζ και του Κόκτσα. Επειδή ο Παντζ είναι ήδη πολύ μεγαλύτερος του Κόκτσα, οι Αρχαίοι Έλληνες που θεμελίωσαν εδώ μια πόλη εξέλαβαν τον Παντζ ως τον αρχικό ρου του Ώξου. Το νεώτερο, ουζμπεκικό όνομα της περιοχής και του κοντινού χωριού σημαίνει ‘η Κυρία Σελήνη’ και αναφέρεται σε μια ντόπια γυναίκα της οποίας το όνομα ήταν Άι (‘σελήνη’). Αντίθετα με τις αραβικές λέξεις για την σελήνη που μπορούν να είναι ονόματα ανδρών (όπως π.χ. Μπαντραντίν: ‘φεγγάρι της θρησκείας’), στις τουρανικές (Turkic) γλώσσες η λέξη ‘σελήνη’ είναι όνομα γυναικών. Το σημείο βρίσκεται πολύ κοντά στην μεθόριο του Τατζικιστάν.
Η Άι Χανούμ ως χώρος αρχαιοτήτων ανακαλύφθηκε μόλις στην δεκαετία του 1960 από τον Χαν Γολάμ Σερβάρ Νασέρ, ο οποίος εξαιτίας των ευρημάτων που εντοπίστηκαν εκεί κάλεσε τον Αμερικανό αρχαιολόγο Daniel Schlumbergerτου οποίου ομάδα γρήγορα ταύτισε τον χώρο με την μέχρι τότε γνωστή μόνον χάρη σε ιστορικές πηγές Αλεξάνδρεια επί του Ώξου. Οι πιο συστηματικές ωστόσο ανασκαφές έγιναν από τον Γάλλο αρχαιολόγο Paul Bernard της Γαλλικής Αρχαιολογικής Αντιπροσωπείας στο Αφγανιστάν (DAFA: Délégation archéologique française en Afghanistan) από το 1964 μέχρι το 1978.
Το 1978 οι ανασκαφές διακόπηκαν λόγω της σοβιετικής εισβολής και μάλιστα στο συγκεκριμένο σημείο έγιναν συγκρούσεις επειδή οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες (δηλαδή οι ίδιοι οι αρχαιολόγοι κι οριενταλιστές της ομάδας του DAFA), περιμένοντας την σοβιετική εισβολή, είχαν ήδη οργανώσει ένοπλες ομάδες Τατζίκων του Αφγανιστάν για να αντιμετωπίσουν τους Σοβιετικούς ή να οργανώσουν σχετική αντίσταση μετά την κατάληψη. Αυτοί οι πρώτοι αντιστασιακοί κατά των Σοβιετικών, πρέπει να τονιστεί, ήταν μουσουλμάνοι αλλά δεν ήταν ισλαμιστές, δεν είχαν επαφή με την Σαουδική Αραβία, κι απλώς δεν ήθελαν να γίνουν τμήμα της ΕΣΣΔ. Μετά από πολλές δεκαετίες, ο David Adams το 2013 γύρισε ένα ντοκυμαντέρ σχετικά με τις αρχαιότητες που είχαν ανασκαφεί στην Άι Χανούμ με τίτλο Alexander’s Lost World.
Είναι πιθανόν η Αλεξάνδρεια επί του Ώξου να ταυτίζεται με την γνωστή απο ποικίλες ιστορικές πηγές Ευκρατίδεια, ή αλλοιώς και Ευκρατιδία ( اروکرتیه – Arukratiya – Eucratidia), την οποία ανήγειρε (ή επεξέτεινε) ο Ευκρατίδης Α’ ο Μέγας (170-145 π.Χ.). Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία ειδικών αν η πόλη ανεγέρθηκε στα τέλη του 4ου προχριστιανικού αιώνα από τον Αντίοχο Σωτήρα Α’, ή στις αρχές του 3ου προχριστιανικού αιώνα, ή ακόμη κατά τον 2ο προχριστιανικό αιώνα. Πάντως το πιθανώτερο είναι η πόλη να θεμελιώθηκε τον 3ο προχριστιανικό αιώνα και να καταστράφηκε στις νομαδικές επιδρομές του 145 π.Χ.
Η μεγάλη πολιτεία (1.5 τχ) με θέατρο, γυμνάσιο, ανάκτορο και κτήρια ελληνικής αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας είχε πολλά κεντρασιατικά, βακτριανικά, χαρακτηριστικά – δείγμα ότι οι κάτοικοι ήταν ανάμεικτοι Έλληνες και Βακτριανοί.
Υπήρχαν μεγάλα τείχη μήκους σχεδόν 4 χμ, ακρόπολη με πύργους, και διάφοροι ναοί όπου ένας βακτριανο-ελληνικός συγκρητισμός σημειώνεται στην αρχιτεκτονική δομή και στην διακόσμηση. Πολλά αγάλματα, ανάγλυφα κι αρχαιοελληνικές επιγραφές έχουν ανασκαφεί και κάποιες επιγραφές αποτελούν δελφικά παραγγέλματα (https://el.wikipedia.org/wiki/Δελφικά_παραγγέλματα).
Για παράδειγμα:
παῖς ὢν κόσμιος γίνου,
ἡβῶν ἐγκρατής,
μέσος δίκαιος,
πρεσβύτης εὔβουλος,
τελευτῶν ἄλυπος.
Δείτε το βίντεο:
Ай Ханум – Александрия Оксианская: древний город Греко-Бактрийского царства в северном афганистане
Ай-Ханум (перс. آیخانم, узб. Oyxonim), Александрия Оксианская (др.-греч. Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ὄξου) — древний город Греко-Бактрийского царства, руины которого располагаются в районе Дашти-Кала[en] афганской провинции Тахар, близ границы с Таджикистаном, на левом берегу реки Пяндж у устья реки Кокча. Городище является уникальным памятником эллинистической культуры в Центральной Азии.
Уже в эпоху бронзового века на территории города существовало поселение. Во время походов Александра Македонского, вероятно, здесь предполагалось основать крупный город, форпост восточной Бактрии. Однако реальное заселение датируется временем Селевка Никатора и относится к рубежу IV—III вв. до н. э. Расцвет города приходится на III—II вв. до н. э., когда были возведено большинство зданий. Разрушение города связывается с нашествием индоевропейских кочевых племен (вначале скифов-саков, затем тохаров, или юэчжи) на Бактрию в середине II в. (около 135 г. до н. э.). С тех пор город больше не восстанавливался.
Открытие и исследование города связано с именем афганского короля Захир-Шаха, большого любителя древностей. Во время одного из путешествий короля по регионам страны представители местной администрации устроили для короля традиционную охоту на тигра, но зная о исторических увлечениях Захир-шаха, обставили её так, чтобы маршрут лова проходил по территории, «…где из земли торчали каменные столбы». Король, естественно, обнаружил остатки древних строений и сообщил об этом Даниэлю Шлюмберже, занимавшему тогда пост директора Французской археологической миссии в Афганистане.
Шлюмберже со своим помощником Полем Бернаром выехали на место. Уже сам осмотр территории городища и характер подъёмного материала позволил говорить о уникальном открытии эллинистического города в глубинах Азии (1964 г.). Это открытие существенно изменило представления о характере и качественных характеристиках эллинистической культуры в Азии.
Ещё с XVIII в. европейским учёным были известны монеты высокого качества с удивительно искусно выполненными портретами греческих царей Бактрии. Однако зримых памятников бактрийской культуры, подобных Риму, афинскому Акрополю, или персидскому Персеполю обнаружено не было. Поэтому исследователи оперировали в основном материалами последующих эпох, реконструируя на их основе античную культуру Центральной Азии. Несмотря на огромное количество материалов кушанской эпохи, говорящих о устойчивой античной основе, отсутствие непосредственно эллинистических памятников (за исключением монет) представлялось досадным недоразумением. Особенно остро вопрос об эллинистической культуре Бактрии встал после неудачи с зондажами в Балхе, где эллинистические слои были либо частично скрыты из-за высоко уровня грунтовых вод, или же давали невыразительный материал, что побудило выдвинуть тезис о «бактрийском мираже» (Фуше в 1925 г.), говорящим о том, что Бактрия была слаборазвитой страной, монетные формы для которой делали приезжие греческие мастера, а античные мотивы в буддийские памятниках объяснялись римским (!) влиянием. Более трезво мыслящие исследователи, среди которых особенно выделялся Д. Шлюмберже, предполагали, что отсутствие эллинистических памятников связано с плохой изученностью региона.
Однако ситуация усугублялась общей слабой изученностью эллинистических памятников Востока, что давало повод говорить о слабости греко-македонской колонизации и периферийном значении восточного региона в системе всей античной культуры. Но, как впоследствии оказалось, слабая изученность эллинистической культуры Востока была связана именно с греко-македонской колонизацией, так как большинство современных городов этого региона возникло именно в ту эпоху. Ай-Ханум был единственным крупным эллинистическим городом в Центральной Азии, сохранившимся в таком хорошем состоянии и давшим эталонные памятники эллинистической культуры мирового уровня.
Ай-Ханум (перс. آیخانم, узб. Oyxonim), Александрия Оксианская (др.-греч. Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ὄξου) — древний город Греко-Бактрийского царства, руины которого располагаются в районе Дашти-Кала[en] афганской провинции Тахар, близ границы с Таджикистаном, на левом берегу реки Пяндж у устья реки Кокча. Городище является уникальным памятником эллинистической культуры в Центральной Азии.
Структура греко-бактрийского города была продиктована геологическим строением материкового останца, состоящего из нескольких террас, в соответствии с которыми город делится на три части: Нижний город, на территории которого сосредоточены основные исследованные объекты:
Дворцовый комплекс
Гимнасий
Жилые дома
Героон Кинея (предположительно основателя города)
Храм-мавзолей
Арсенал
Главный храм — сооружение в вавилонском стиле с греческой статуей Зевса внутри
Театр — единственное сооружение подобного рода, открытое в Средней Азии
Акрополь — верхний город, научно практически не исследовался
Цитадель — небольшое укрепление в южном углу акрополя
На развалинах монументального здания эллинистического периода был построен обжигательный горн, когда город Ай-Ханум практически не существовал.
Άι Χανούμ – Αλεξάνδρεια επί του Ώξου: Ελληνική Πόλη των Επιγόνων στην Βακτριανή (Βόρειο Αφγανιστάν)
Περισσότερα:
Curtius 7.10.15: Κουίντος Κούρτιος Ρούφος, Historia Alexandri Magni regis Macedonum, βιβλίο έβδομο, κεφ. 10
«…Superatis deinde amnibus Ocho et Oxo, ad urbem Margianam pervenit. Circa eam VI oppidis condendis electa sedes est. Duo ad meridiem versa, IIII spectantia orientem;…»
(μετάφραση:«…Τότε πέρασε τους ποταμούς Ώξο και Ώχο και έφτασε στην πόλη της Μαργιάνα. Γύρω της ίδρυσε έξη πόλεις, δύο νότια και τέσσεριες ανατολικά…»)
Ai-Khanoum (Aï Khānum, also Ay Khanum, lit. “Lady Moon” in Uzbek), possibly the historical Alexandria on the Oxus (Greek: Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ώξου), possibly later named Eucratidia, Εὐκρατίδεια) was one of the primary cities of the Greco-Bactrian Kingdom from circa 280 BCE, and of the Indo-Greek kings when they ruled both in Bactria and northwestern India, from the time of Demetrius I (200-190 BCE) to the time of Eucratides (170–145 BCE). Previous scholars have argued that Ai Khanoum was founded in the late 4th century BC, following the conquests of Alexander the Great. Recent analysis now strongly suggests that the city was founded c. 280 BC by the Seleucid emperor, Antiochus I Soter. The city is located in Takhar Province, northern Afghanistan, at the confluence of the Panj River and the Kokcha River, both tributaries of the Amu Darya, historically known as the Oxus, and at the doorstep of the Indian subcontinent. Ai-Khanoum was one of the focal points of Hellenism in the East for nearly two centuries until its annihilation by nomadic invaders around 145 BCE about the time of the death of Eucratides I.
The choice of this site for the foundation of a city was probably guided by several factors. The region, irrigated by the Oxus, had a rich agricultural potential. Mineral resources were abundant in the back country towards the Hindu Kush, especially the famous so-called “rubies” (actually, spinel) from Badakshan, and gold. Its location, at the junction between Bactrian territory and nomad territories to the north, ultimately allowed access to commerce with the Chinese empire. Lastly, Ai-Khanoum was located at the very doorstep of Ancient India, allowing it interact directly with the Indian subcontinent.
Numerous artefacts and structures were found, pointing to a high Hellenistic culture, combined with Eastern influences. “It has all the hallmarks of a Hellenistic city, with a Greek theatre, gymnasium and some Greek houses with colonnaded courtyards” (Boardman). Overall, Aï-Khanoum was an extremely important Greek city (1.5 sq kilometer), characteristic of the Seleucid Empire and then the Greco-Bactrian Kingdom. It seems the city was destroyed, never to be rebuilt, about the time of the death of the Greco-Bactrian king Eucratides around 145 BC. Ai-Khanoum may have been the city in which Eucratides was besieged by Demetrius, before he successfully managed to escape to ultimately conquer India (Justin).
The mission unearthed various structures, some of them perfectly Hellenistic, some other integrating elements of Persian architecture:
– Two-miles long ramparts, circling the city
– A citadel with powerful towers (20 × 11 metres at the base, 10 meters in height) and ramparts, established on top of the 60 meters-high hill in the middle of the city
– A Classical theater, 84 meters in diameter with 35 rows of seats, that could sit 4,000-6,000 people, equipped with three loges for the rulers of the city. Its size was considerable by Classical standards, larger than the theater at Babylon, but slightly smaller than the theater at Epidaurus.
– A huge palace in Greco-Bactrian architecture, somehow reminiscent of formal Persian palatial architecture
– A gymnasium (100 × 100m), one of the largest of Antiquity; A dedication in Greek to Hermes and Herakles was found engraved on one of the pillars. The dedication was made by two men with Greek names (Triballos and Strato, son of Strato).
– Various temples, in and outside the city. The largest temple in the city apparently contained a monumental statue of a seated Zeus, but was built on the Zoroastrian model (massive, closed walls instead of the open column-circled structure of Greek temples).
– A mosaic representing the Macedonian sun, acanthus leaves and various animals (crabs, dolphins etc…)
– Numerous remains of Classical Corinthian columns
On a hunting trip in the 1960s, the Afghan Khan Gholam Serwar Nasher discovered ancient artefacts of Ai Khanom and invited Princeton archaeologist Daniel Schlumberger with his team to examine Ai-Khanoum. It was soon found to be the historical Alexandria on the Oxus, also possibly later named اروکرتیه Arukratiya or Eucratidia), one of the primary cities of the Greco-Bactrian kingdom. Some of those artefects were displayed in Europe and USA museums in 2004. The site was subsequently excavated through archaeological work by a French Archaeological Delegation in Afghanistan (DAFA) mission under Paul Bernard between 1964 and 1978, as well as Soviet scientists. The work had to be abandoned with the onset of the Soviet–Afghan War, during which the site was looted and used as a battleground, leaving very little of the original material. In 2013, the film-maker David Adams (photojournalist) produced a six-part documentary mini-series about the ancient city entitled Alexander’s Lost World.
На каком основании узбекские власти отобрали древний город у Афганистана
АНДРЕЙ КУДРЯШОВ 29.08.19
Есть в Узбекистане античное городище Кампыртепа, расположенное в 30 километрах к западу от Термеза. 24 августа в рамках археолого-туристического форума «Узбекистан — перекресток цивилизаций» на территории этого городища состоялось торжественное открытие археологического памятника — Александрии Оксианской. Звучит сенсационно — особенно для тех, кто думал, что город-крепость Александрия Оксианская была построена в IV веке до нашей эры Александром Македонским во время его военных походов в Бактрию и находилась в Афганистане, в провинции Тахар.
Заместитель премьера Узбекистана Азиз Абдухакимов и хоким Сурхандарьинской области Тура Боболов перерезали символическую алую ленточку и объявили, что с этого дня именно археологический памятник Кампыртепа признан Александрией Оксианской и так он и будет теперь официально называться. Более того, на автомобильных трассах, ведущих к древнему городищу, уже установлены соответствующие указатели. Ученые, общественные деятели и журналисты, приглашенные на конференцию из сорока стран, в течение часа подробно осматривали живописные руины на берегу Амударьи, которую в античные времена называли Окс, — отсюда и Оксианская в названии здешней Александрии.
Научной основой для пиар-акции по открытию Александрии Оксианской на территории Узбекистана послужила недавно изданная в Ташкенте брошюра академика Академии наук Узбекистана Эдварда Васильевича Ртвеладзе. Брошюра эта носит сенсационное название «Кампыртепа — Александрия Оксианская: город-крепость на берегу Окса». В своей работе известный археолог оспаривает распространенное в научных кругах мнение, будто Александрия Оксианская располагалась в Афганистане, — там, где на левом берегу Пянджа находится городище Ай-Ханум.
Ай-Ханум был обнаружен французскими археологами Даниэлем Шлюмберже и Полем Бернаром в 1964 году. Случилось это, как говорят, по «подсказке» афганского короля Захир-Шаха. На территории Ай-Ханум нашли типичные греческие строения, которых не было на Кампыртепе: театр, агору и гимнасий.
Считается, однако, что реальное заселение этого греческого города не было связано с походами Александра Македонского. Оно началось лишь после распада его империи — в период правления диадоха Селевка I Никатора, который при жизни Александра Македонского был телохранителем великого полководца. Таким образом, расцвет поселения пришелся уже на эпоху Греко-Бактрийского царства (III-II века до нашей эры).
Древнегреческий историк Плутарх приписывал Александру Македонскому основание 70 городов — начиная от Малой Азии и Египта и вплоть до Индии. Современные историки, правда, полагают, что 60 из этих 70 городов существовали и до великого завоевателя, но были укреплены или перестроены его армией. Большинство же прочих Александрий достраивались и заселялись уже после смерти великого полководца.
Современная история Ай-Ханум сложилась достаточно печально. После сворачивания в 1978 году археологических работ городище разрушили местные жители. Они выкопали здесь множество ям — искали древние сокровища. Несмотря на это, Ай-Ханум до сих пор считается единственным крупным эллинистическим городом в Центральной Азии, городом, давшим эталонные памятники эллинистической культуры мирового уровня.
Городище Кампыртепа открыл Эдвард Ртвеладзе в 1972 году. Первоначально полагали, что археологи имеют дело с небольшой крепостью, охранявшей переправу через Амударью во времена Кушанского царства. Основные постройки Кампыртепы представляли собой цитадель, окруженную рвом, и «нижний город» с узкими улицами, который со стороны суши защищала крепостная стена с башнями. В ближайших окрестностях городища были также найдены керамические мастерские. Благодаря спонсорской поддержке конгресса США в начале 2000-х годов удалось восстановить часть внешней крепостной стены и одного кушанского квартала. Сделано это было с применением древних строительных методов. В частности, для формовки сырцового кирпича тут использовался лёсс, который брали у подножия крепостной стены. В своем нынешнем виде Кампыртепа включена в предварительный Список объектов всемирного наследия, охраняемых ЮНЕСКО.
Исследуя городище, академик Ртвеладзе провел аналогию между Кампыртепой и поселением Бурдагуй, которое упоминал персидский автор XV века Хафизи Абру.
«Бурдагуй — место на берегу Джейхуна (Амударьи), около Термеза. Говорят, оно существовало задолго до Термеза и было основано тоже Александром» — писал Хафизи Абру.
Раскопки ниже кушанского культурного слоя позволили выявить на Кампыртепе и эллинистический слой. Благодаря этому история городища удлинилась до IV века до нашей эры. В последние пять лет академик Ртвеладзе исследовал пойменную низину между Кампыртепой и нынешним руслом Амударьи — сейчас эта низина занята рисовыми полями. Здесь главный археолог Узбекистана сделал находки, которые он трактует как остатки типичной греческой гавани и маяка.
«Свое мнение о локализации Александрии Оксианской на месте Кампыртепа я высказал еще в начале 2000-х годов, хотя в то время археологических данных, подтверждающих этот тезис, имелось еще очень мало, — пишет академик Ртвеладзе в своей брошюре. — Сейчас их выявлено значительно больше. Это прежде всего размеры города-порта, в данное время протянувшегося вдоль Окса с запада на восток более чем на 400 метров, а также развитая градостроительная структура, состоящая из сильно укрепленного фуриона, — крепости с воротами, улицей, святилищем-храмом, некрополем и гаванью, включавшей порт с маяком, бухту для стоянки кораблей и пристань, где находились торговые пункты и ремесленные мастерские. Очевидно, в свете всех полученных данных, что Кампыртепа в конце IV — начале III вв. до н.э. представляла довольно значительное по площади поселение-город с весьма разнообразной структурой, которая ни на Ай-Ханум, ни в Старом Термезе для этого времени археологически не зафиксирована».
Есть, однако, скептики, которые возражают академику. Они замечают, что, хотя на Кампыртепе действительно есть археологические слои, которые можно отнести ко времени походов Александра Македонского в Бактрию, здесь нет убедительных свидетельств монументальной эллинистической архитектуры. По крайней мере, под более поздними культурными слоями они не выявлены. Особенно это касается гавани и маяка. Кампыртепа прекратила свое существование из-за значительного подъема уровня воды в Амударье. Гавань должно было смыть в первую очередь. Современное городище демонстрирует в его прибрежной части легко узнаваемый береговой обрыв. Как же смог ученый обнаружить признаки гавани на поверхности речного русла, вновь обнажившегося спустя два тысячелетия?
Тем не менее сторонники смелой гипотезы Ртвеладзе утверждают, что 77-летний академик имеет ответы на любые каверзные вопросы и открыт к научной полемике. Другой вопрос — нужна ли такая полемика властям Узбекистана? Ведь Кампыртепа, ставшая Александрией Оксианской, чрезвычайно перспективный туристический объект. В начале 2000-х годов в Сурхандарьинскую область, граничащую с воюющим Афганистаном, был запрещен въезд иностранным туристам, да и граждане страны были ограничены в посещениях этой территории. Сейчас же можно совершенно беспрепятственно посетить Термез и все находящиеся в его окрестностях достопримечательности — даже расположенные возле самой границы.
Более того, хоким Сурхандарьинской области Тура Боболов в комментарии «Фергане» сообщил, что власти соседствующих стран планируют организацию упрощенного трансграничного режима для туристов — чтобы человек или группа, интересующиеся артефактами истории древней Бактрии, смогли начать их осмотр в Узбекистане и продолжить в Афганистане.
ВЫСТАВКА ПАМЯТНИКОВ ДРЕВНОСТИ И ПРОИЗВЕДЕНИЙ ИСКУССТВА АФГАНИСТАНА ПРОХОДИТ В СЕУЛЕ
Выставка памятников древности и произведений искусства Афганистана проходит в Национальном музее Сеула в Южной Корее.
«Изюминкой» выставки является знаменитое «золото Бактрии» из района Шибиргана.
Кроме того, посетители имеют возможность ознакомиться с произведениями греко-бактрийского искусства из городища Ай-Ханум, оно же «Александрия Оксианская» – города, расцвет которого пришелся на 1У в. до Р.Х. – 11 в. Р.Х., руины которого были обнаружены в 60-е годы ХХ в. французскими и советскими археологами в провинции Кундуз.
Городище являлось уникальным памятником эллинистической культуры в Центральной Азии.
Помимо собственно золота, в выставочной коллекции представлены серебряные украшения, различные изделия из стекла и керамики, а также скульптура и произведения мелкой пластики из известняка.
Как рассказал радио «Ашна» директор Национального музея Афганистана Фахим Рахими, показ коллекции произведений искусства и памятников древней культуры Афганистана в зарубежных музеях приносит стране пользу как с материальной, так и с духовно-нравственных точек зрения.
Указав на морально-нравственную ценность данной выставки, Рахими добавил, что ознакомление с памятниками древности позволит людям других стран ближе соприкоснуться с уникальной афганской культурой и древней историей.
По словам Рахими, первая выставка «золота Бактрии» и других древностей была организована в 2011 году в Париже. К настоящему моменту она уже объехала 11 стран мира, в частности Францию, Голландию, Германию, Норвегию, Великобританию, США и Канаду. Принято решение, что выставка будет проходить в различных музеях Южной Кореи до 27 ноября этого года.
Δείτε το βίντεο: Ай Ханум – Александрия Оксианская, Ai Khanoum – Alexandria on the Oxus, Αλεξάνδρεια επί του Ώξου
Περισσότερα:
Bactria, the territory of which Bactra was the capital, originally consisted of the plain between the Hindu Kush and the Āmū Daryā with its string of agricultural oases dependent on water taken from the rivers of Balḵ (Bactra), Tashkurgan, Kondūz, Sar-e Pol, and Šīrīn Tagāō. This region played a major role in Central Asian history. At certain times the political limits of Bactria stretched far beyond the geographic frame of the Bactrian plain.
Bactria in the Bronze and Iron Ages. The first mentions of Bactria occur in the list of Darius’s conquests and in a fragment of the work of Ctesias of Cnidos—texts written after the region’s incorporation in the Achaemenid empire. Ctesias, however, echoes earlier reports in his mention of campaigns by the Assyrian king Ninus and the latter’s wife Semiramis (late 9th and early 8th century B.C.). Thereafter, he states, Bactria was a wealthy kingdom possessing many towns and governed from Bactra, a city with lofty ramparts. A similar picture is presented in the Zoroastrian tradition (Avesta, Šāh-nāma), which speaks of the protection given to Zoroaster by a powerful ruler of Bactra (see ii, below).
While the existence of such a kingdom remains hypothetical, archeological investigations have produced evidence of big oasis communities grouped around a fortress (Dašlī). These communities, like those of the oases in Margiana, were already practicing a well-developed system of irrigation and carrying on trade in products such as bronze and lapis lazuli with India and Mesopotamia.
Bactria under the Achaemenids. After annexation to the Persian empire by Cyrus in the sixth century, Bactria together with Margiana formed the Twelfth Satrapy. Apparently the annexation was not achieved through conquest but resulted from a personal union of the crowns. Indicative of this are the facts that the satrap was always a near kinsman of the great king and that the Achaemenid administrative system was not introduced. The local nobles played a big part and held all real power. Their wealth is attested by the opulence of the Oxus treasure. Bactra occupied a commanding position on the royal road to India. Profits from the east-west trade as well as from the outstandingly prosperous local agriculture enabled the province to pay a substantial tribute (360 talents of silver per annum).
The Bactrians also made an important contribution to the Persian army. At Salamis they were under the great king’s direct command. At Gaugamela the Bactrian cavalry nearly turned the scales against the Macedonians. When Darius Codomannus, after his defeat in this battle, sought refuge in the Upper Satrapies, the Bactrian Bessos caused him to be murdered and then proclaimed himself king. Despite the resistance by scorched earth tactics conducted by Bessos, Bactria was conquered by the Macedonians and Bessos was delivered to them and put to death on Alexander’s order. Bactra then served as Alexander’s headquarters during his long campaign into Sogdia. After overcoming all the forces of resistance, Alexander took away 30,000 young Bactrians and Sogdians as hostages and incorporated a large number of Bactrians in his army. At the same time he settled many of his veterans in colonies planned to secure the Macedonian hold on Bactria.
Little information has been obtained from Achaemenid sites in Bactria. Bactra is deeply buried under the citadel (bālā-ḥeṣār) of present-day Balḵ. Drapsaca and Aornos, mentioned by the historians of Alexander, are usually identified with Kondūz and Tashkurgan, where excavations have yet to begin. More recently it has been suggested that Aornos may have been located at Altyn Delyār Tepe (Rtveladze, pp. 149-52), a site north of Balḵ where excavation was started but could not be pursued. Other sites from the Achaemenid period are Kyzyl Tepe and Talaškan Tepe on the Sorḵān Daryā, and Taḵt-e Qobād (the probable source of the Oxus treasure) on the right bank of the Oxus, the citadel of Delbarjīn, and the circular town of Āy Ḵānom II on the left bank. All show traces of fortifications built of dried mud or large bricks on massive platforms. At none of them has thorough exploration yet been possible.
Āy Ḵānom or Aï Khanum (Tepe), a local Uzbek name (lit. Lady Moon hill) designating the site of an important Greek colonial city in northern Afghanistan excavated since 1965 by a French mission and which belonged to a powerful hellenistic state born of Alexander’s conquest in Central Asia (329-27 B.C.). Centered around Bactriana, the middle valley of the Oxus (Amu Darya), this colonized area was first part of the Seleucid empire, then, around 250 B.C., it became an independent kingdom which remained under Greek rule until approximately 150 B.C. when it was destroyed by nomad invasions from the northern steppes.
The city of Aï Khanum which controlled a fertile agricultural plain irrigated by an extensive system of canals (J.-Cl. Gardin and P. Gentelle, Bulletin de l’Ēcole française d’Extrême Orient, 1976, pp. 59-99) and a mountainous back-country (Badaḵšān) rich in minerals and semiprecious stones (rubies, lapis), was built at the junction of the Oxus river and of one of its left-bank affluents, the Kokča. Roughly triangular in shape (1,800 by 1,600 m), it encompassed within a girt of powerful mud-brick ramparts (P. Leriche, Fouilles d’Aï Khanoum IV: Les remparts d’Aï Khanoum, Paris, 1986) a lower town where most of the buildings were located and an acropolis on a hill (P. Bernard and D. Schlumberger, Bulletin de correspondance hellénique, 1965, pp. 595-657; P. Bernard, Proc. British Academy, 1967, p. 71-95).
Outside the ramparts lay a suburb and the necropolis. Although the Greek colonists kept their national language and way of life, the architecture of the town, combining mud-brick walls and stone columns and pillars, reveals a mixture of Greek and oriental traditions (P. Bernard, Comptes rendus de l’Académie des inscriptions et belles letters, 1966, pp. 127-33; 1967, pp. 306-24; 1968, pp. 263-79; 1969, pp. 313-55; 1970, pp. 301-49; 1971, pp. 387-452; 1972, pp. 605-32; 1974, pp. 280-308; 1975, pp. 167-97; 1976, pp. 287-322; idem, JA, 1976, pp. 245-75; P. Bernard et al., Fouilles d’Aï Khanoum I, pp. 1-120; Bulletin de l’Ēcole française d’Extrême Orient, 1976, pp. 6-51). Columnated porticoes of the Corinthian, Doric, and more rarely Ionic orders (P. Bernard, Syria, 1968, pp. 111-51) bespeak the hellenistic tradition as do the antefixes and tiles of the roofs and such typical buildings as a gymnasium, a theater, a fountain, and funerary monuments.
The gymnasium, of colossal proportions, consisted of several courtyards surrounded by rooms, of which the two principal ones were devoted to physical training and intellectual activities, and included extensive bath-facilities (S. Veuwe, Fouilles d’Aï Khanoum VI: Le gymnase, Paris, 1987). In the theater, made entirely of mud bricks and as large as the one in Babylon, the usual tiered rows of seats were interrupted by loggias for prominent people. In a fountain a water-spout carved to represent one of the characters of Greek comedy proves that the theatrical repertory itself was Greek. Funerary monuments for eminent citizens were built inside the ramparts and imitated Hellenic temples. In the most ancient of them—and the most modest—a certain Kineas was buried, who may have been the city’s founder.
In the precinct of this heroon a stele, on which was engraved a copy of the famous Delphic maxims which embody Greek wisdom, had been erected (L. Robert in Fouilles d’Aï Khanoum I, pp. 207-37). Alongside these buildings of Hellenic types there were others of Oriental tradition in which local elements were fused with Iranian and even Mesopotamian ones.
Three temples have been discovered, none of which has a Greek plan. One of them, a simple stepped podium in open air on the acropolis, is clearly related to Iranian and Central Asian sanctuaries of the Achaemenid period. Another, standing on a three-stepped platform, with a square plan and a broad vestibule leading to a smaller cella flanked by two sacristies, and whose walls are decorated with indented recesses, is also purely Oriental and can be compared with certain Parthian temples at Dura Europos. A third temple with a triple cella has the same wall-decoration and stepped platform. Although the official pantheon, as it appears on the coinage of the Greco-Bactrian kingdom, was, with a few exceptions, purely Greek (Cl. Petitot, RN, 1975, pp. 23-57; P. Bernard, ibid., pp. 58-69; 1973, pp. 238-89; 1974, pp. 6-41; Fouilles d’Aï Khanoum IV: Les monnaies hors trésors, Paris, 1985), this type of religious architecture implies a strong influx of local beliefs in the city-cults and suggests divinities of a syncretic nature.
The vast patrician mansions, with their front courtyard and the disposition of the secondary rooms grouped around the principal one which is usually surrounded by a peripheral corridor, except for the spacious bathrooms, have nothing to do with the traditional Greek houses (P. Bernard, JA, 1976, pp. 257-66). A huge arsenal housed the military equipment (F. Grenet, Bulletin de l’Ēcole française d’Extrême Orient, 1980, pp. 51-63). The city’s main building was a monumental palace—probably the governor’s—approximately 300 m2, which was situated in the middle of the lower town. It comprised several courtyards, two of them possessed columned porticoes, residential quarters, administrative sections with offices and reception rooms, and also a treasury in which was found a large number of storage jars, several of them bearing economic inscriptions in Greek (Cl. Rapin, Bulletin de correspondence hellénique, 1983, pp. 315-72), a large amount of fragments of cut and uncut semi-precious stones, among them a great quantity of lapis lazuli, and fragments of Greek literary papyri.
Although the columns and antefixes give a certain Greek aura, the compact aggregation of several ensembles in the same compound linked by a complex crisscrossing of corridors, the plan of certain units, the monumentality of proportions, and the repetitious symmetry, all point to Oriental conceptions. Similarly the pottery offers examples of Greek types as well as purely local forms (J.-Cl. Gardin in Fouilles d’Aï Khanoum I, pp. 121-88).
In the field of fine arts, the Greek colonists were much more conservative and seemed to have been satisfied with traditional Greek productions, as can be seen from fragments of stone statuettes, from the water-spouts of a fountain representing respectively a dolphin-head, a dog-head and a comic mask, and from the pebble-mosaics which paved the bath-rooms of the palace and were decorated with floral and animal designs (P. Bernard, Bulletin de l’Ēcole française d’Extrême Orient, 1976, pp. 6-24).
A beautiful medallion in gilt silver, figuring the goddess Cybele on her lion-driven chariot, followed by one of her priests holding an umbrella over her and facing another one who sacrifices at an altar, represents, through its flat Hieratic style, a rare exception to this general trend (P. Bernard, Comptes rendus de l’Académie des inscriptions et belles lettres, 1970, pp. 339-47).
Fragments of life-size statues modeled in clay or stucco attest the introduction of a technique which was subsequently spread all over Central Asia. As one might expect in such a wealthy and urbanized society, workshops were active in producing all kinds of artifacts both for utilitarian purposes, for example grindstones of a specifically Greek type, and for the luxury market such as carved ivories (P. Bernard, Syria, 1970, pp. 327-43) and vessels of dark schist inlaid with colored stones (H.-P. Francfort, Arts Asiatiques, 1976, pp. 91-95).
Hellenistic Bactria The future of the Greek colonization of Bactria hung in the balance when the colonists rebelled in 326, after learning of Alexander’s death, and again in 323; but they were reduced to obedience, and Bactria was then combined with Sogdia to form a satrapy under Philippos. After the establishment of the Seleucid regime, Bactra became for a time the headquarters of Seleucos I’s son Antiochos, who was deputed to defend the eastern satrapies against the growing might of the Mauryan empire. The weakening of Seleucid power particularly in the reign of Antiochos II (261-247) enabled first Parthia, then Bactria to secede. The independent kingdom of Bactria was founded by Diodotos. On coins minted at Bactra the figure of Antiochos is replaced with that of Diodotos over the royal title (the figure on the reverse being Zeus brandishing a thunderbolt).
In 208 Antiochos III set out to reestablish Seleucid authority and marched into Bactria. After fending off a move by the Bactrian cavalry to halt his advance, he blockaded their king Euthydemos in the city of Bactra. The siege dragged on for two years, and in the end Antiochos had to recognize Bactria’s independence and sign a treaty of alliance with Euthydemos.
The Greco-Bactrian kingdom was bounded in the south by the Paropamisadai (Hindu Kush) and in the east by the mountains of Badaḵšān. In the west it was in direct touch with the Parthians, who recovered Parthyene after the departure of Antiochos III and seized the Marv oasis. Scholars now generally accept the view that its northern frontier lay on the line of the Ḥeṣār mountains (between the Oxus and Zarafšān valleys; Bernard and Francfort, pp. 4-16) rather than the view, based on the rarity of finds of Greek coins north of the Oxus, that it lay on that river (Zeĭmal’, pp. 279-90). These frontiers shifted in the course of the kingdom’s career. In the north, Sogdia was annexed at an uncertain date. In the south, a campaign of conquest launched by Demetrios I about 190 led to the creation of a Greco-Indian kingdom with its center at Taxila, but relations did not remain close for long. The Greco-Indian kingdom survived for half a century after the collapse of the Greco-Bactrian kingdom.
The Hellenistic period appears to have been a prosperous time for Bactria. One indication of this is the high quality of its coin issues. Strabo echoes memories of the period when he speaks of “Bactria of the thousand towns.” Until recently, however, archeological investigations, mainly at Balḵ (Bactra) and Termeḏ, were so fruitless that A. Foucher could speak of the “Bactrian mirage.” The situation has been radically changed since 1964, when the remains of a large city were discovered at Āy Ḵānom. Excavations, vigorously pursued until 1978, have shown that this city at the confluence of the Oxus and the Kūkča river was the capital of eastern Bactria. Strongly fortified and dominated by an acropolis and citadel, it was built on a regular plan well suited to the site and had a number of fine edifices typical of a Hellenistic city: a heroon (monument to the founder), gymnasium, theater, fountain with sculptures, and peristyle courts. On the other hand, the huge palace occupying the central position and the upper class dwellings are clearly influenced by Iranian concepts, while the temples and the fortifications show signs of Mesopotamian inspiration.
The abundant and datable material from Āy Ḵānom provided guidance for other site investigations, which were pursued with vigor on both sides of the Oxus. These have revealed the great scale of the irrigation projects undertaken to complete the already substantial works of the preceding periods. Furthermore several new sites of towns or fortified settlements were identified and provisionally excavated, though Termeḏ (probably a foundation of Demetrios) remained inaccessible. In general these are sites of towns founded in the later years of the kingdom’s existence; they are smaller than those of the cities founded by the Seleucids and have a markedly military character, with a citadel overlooking a geometrically planned settlement surrounded by ramparts. Noteworthy are the quadrangular town of Delbarjīn in the north of the Balḵ oasis, and the fortresses of Kay Qobād Šāh, Ḵayrābād Tepe, Qaḷʿa-ye Kāfernegān, and Qarabāḡ Tepe on right bank tributaries of the Oxus. Somewhat later came the discovery of the site on the right bank of the Oxus called Taḵt-e Sangīn, which is surrounded by stone fortifications (most unusual in this region); excavations there have uncovered a sanctuary of the Oxus god and yielded abundant materials closely resembling those found at Āy Ḵānom (Litvinskij and Pitchikian, pp. 195-216).
The last period of the Greco-Bactrian kingdom is marked by the reign of Eucratides, who overthrew Demetrios and thereby started a long conflict with the descendants of Euthydemos who remained in power in India, which continued under his successors. The protracted hostilities probably explain, in part, why the kingdom lost strength and succumbed to a nomad invasion, which ended Greek rule in the region. It is known that Āy Ḵānom was abandoned by the Greeks and pillaged by neighboring populations in 147. According to the Chinese traveler Chang Chien, Ta Hsia (Bactria) in 130 consisted of a multitude of petty principalities, lacking a supreme chief but all under the domination of the Yüe Chih tribes whose camping grounds lay on the right bank of the Oxus.
Ρωμιοί και Ρωμανία στους Δρόμους του Μεταξιού 